Patrick Kicken: Maximaal drie FM pakketten per bedrijf? Dat is er nog steeds één te veel

[BLOG] Wederom onrust in radioland. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) adviseert het kabinet dat bij de nieuwe veiling ieder radiobedrijf nog maar maximaal 3 FM pakketten mag hebben. Het is een stap in de goede richting, maar nog steeds niet de juiste manier om weer een gezonde radiomarkt in Nederland te krijgen. We moeten terug naar de situatie van 2003, waarbij één partij maximaal twee FM pakketten mag hebben, waar er dan het liefst ook nog een van geclausuleerd is. Ik weet dat ik me hiermee niet populair maak, maar da’s niks nieuws. Zal het je proberen uit te leggen waarom dit echt de beste oplossing is, voor de maker én de luisteraar.

De huidige radiomarkt is, zeker voor de makers, nu natuurlijk onwerkbaar. John de Mol’s Talpa heeft zo’n beetje de 4 belangrijkste FM pakketten in handen, op de 100.7 na. Hierdoor dus niet alleen een machtspositie als het gaat om verkoop van reclame, maar hij houdt hierdoor ook al jaren echte innovatie in radioland tegen. De beste man gelooft nog steeds dat je alles op de ouderwetse manier kunt doen, lekker lineair luisteraars op ellenlange reclameblokken trakteren met een plaatje en een praatje. Ook zijn de lonen en arbeidsomstandigheden voor de radiodiscjockeys om te huilen, want probeer maar eens ergens anders aan de bak te komen. Veel talenten zeggen zelfs ‘prima om daar radio te maken, maar niet onder John de Mol’.

Met drie FM pakketten in handen van een miljardair blijven dit soort Noord-Koreaanse toestanden natuurlijk gewoon. Bemoeienis tot op detailniveau, waardoor Edwin Evers bijvoorbeeld besloot er een jaar eerder het bijltje bij neer te gooien dan gepland. Veel discjockeys weinig tot niks meer durven on-air, want voordat je het weet hoort John het en lig je eruit. Zelfde geldt natuurlijk voor radiomanagers, die maar braaf doen wat ze ieder jaar deden zodat ze niet op het matje hoeven te komen of nog erger de laan uit worden gestuurd. Met als gevolg dat steeds meer luisteraars het medium de rug toe keren en hun heil online in bijvoorbeeld podcasts gaan zoeken.

Maar er is nog een reden waarom het niet goed is om zoveel radiostations onder één dak te huizen: onderlinge concurrentie. Reken maar dat ze bij Radio 10 staan te juichen als zij de enige zijn die niet gezakt zijn qua luistercijfers en 538, Sky en Veronica wel. Iedereen houdt elkaar, zeker bij een angstcultuur, in de gaten. Moet je je voorstellen dat niet alleen Feyenoord maar ook Excelsior en FC Dordrecht allemaal in De Kuip trainen, vergaderen en voetballen. En wat dat met de onderlinge sfeer doet. Voor goede radio heb je een top team nodig dat elkaar wat gunt en waar rust en veiligheid is. Niet een wespennest waar stations onderling jaloers zijn op elkaar marketingbudgetten, jocks, reclame inkomsten, persaandacht etcetera. Met een dictator aan het bewind die de creativiteit doodslaat.

Ik denk met weemoed terug aan de fantastische tijd die ik twaalf jaar lang had bij Radio Veronica, van 2004 tot 2016. We zaten in één pand samen met Sky Radio, wat geen deejays had. Natuurlijk was er wel eens wat gesteggel over welk van de twee zenders aan stond in de kantine of op de gang, maar voor de rest gunde je elkaar het beste. Dat kwam ook omdat beide stations niet in elkaars vijver zaten te vissen, de verdeling was duidelijk: Veronica richtte zich primair op de mannen, Sky op de vrouwen. De Formule 1 actie zat bij Veronica, de Disney actie bij Sky. Sky draaide actuele hits want niet geclausuleerd, Veronica draaide 80’s en 90’s hits. Kat in het bakkie. Zo’n clausule is zo slecht nog niet, want ‘in de beperking toont zich de ware kunstenaar’. Nu alles dadelijk maar vrijgegeven wordt, op Nederlandstalig en nieuws na, wordt het een nóg grotere eenheidsworst op FM waarbij iedereen weer hetzelfde gaat zitten te doen. De luisteraar haalt verder zijn schouders op en haalt de verrassing ergens anders dan bij de radio. En rijke eigenaren denken alleen maar hoe krijg ik die toko hier nog winstgevender zodat ik de zaak straks weer met flinke winst kan doorverkopen. Tel uit je creatieve armoe.

Patrick Kicken

26 Comments

  1. Waar maak je je druk over? De radio in Nederland was niets (door de verzuiling) en wordt niets door de commerciële playlists. Op het moment dat er geld verdiend kan worden is de luisteraar en muziek ondergeschikt. We kunnen er nog even over discussiëren en dan gaat de FM definitief uit. En staat het in het radio archief naast de AM.

  2. Dat John de Mol nog steeds in lineair denkt is een feit, daar zijn zijn TV zenders ook op ingericht. Wat dat betreft zou het mooi zijn als straks alles 1 is als de fusie mag doorgaan van de autoriteiten anders is het denk ik snel gedaan met Talpa.

    • Die fusie moet met alle geweld worden tegengehouden, het is alleen maar slecht voor de consument, Weer minder media opties, en een massaontslag en nog minder ruimte voor creativiteit (zie ook Warner / Discovery)

  3. Hoi Patrick , ben het met je eens . Maximaal 2 zenders voor een
    commerciële partij. Het wordt anders teveel van hetzelfde.
    Ik luister steeds meer naar Joe en Nostalgie uit België via DAB+.
    Sky Radio staat bij ons op het werk bekend als Saai Radio en de pubers van 538 weten ook niet wat radio maken is.
    Veronica is een soort talk radio geworden waar de zogenaamde dj’s
    zichzelf veel te serieus nemen. Het gaat om de muziek toch?.
    De Mol kan het beste Radio 10 of Veronica van de FM halen en
    hopelijk krijgt KINK dan deze frequentie. Zo krijgt de luisteraar op de FM wat meer keuze qua muzieksoort.
    Nu nog werken aan een goede DAB dekking in de auto dan kan de FM weg. Thuis in Roermond is de DAB+ ontvangst super . Zo’n 125 zenders uit Nederland, België en Duitsland op een telescoopantenne van nog geen meter. Ik ben er blij mee.

  4. Patrick, Ik ben het dit keer helemaal met je eens. 2 per bedrijf is genoeg.

    Een beschrijving van de FM-radio van vandaag: Talpa bepaalt 3 ongeclausuleerde pakketten en 1 geclausuleerd pakket en deze doen allemaal hetzelfde met nauwelijks hoorbare verschillen. Het zijn drie hitradio’s met zo nu en dan een gouwe ouwe er tussendoor en 1 die wel oudere mooiere muziek draait, maar zoveel mogelijk nieuwe hitjes er tussendoor. Alle 4 zijn ze onbeluisterbaar geworden door ellenlange onderbrekingen twee keer per uur met vooral reclame, nieuws en verkeersinfo. Ze kletsen ook teveel.
    Eén van de vier heeft een regionaal pakket gekocht waarop alweer een hitradio draait. Ik kan het niet ontvangen, maar ik vermoed dat dezelfde playlist wordt gebruikt en dat de luistercijfers meetellen bij het landelijke station (waar luistert u naar? Radio 10).
    Slechts 1 ander station mag doen wat ie wil en VERRASSING: het is een hitradio…… Klinkt wel iets anders, maar daar reageren die 3 eerder genoemden dan weer op.
    Dit station heeft dan weer maar liefst 2 regionale pakketten opgekocht waarop ie hetzelfde doet: hitradio. En hetzelfde gevolg als bij Radio 10: Q-Music. Niet verbazend dat deze twee goed scoren. Niet 70% bereik, maar misschien wel 90% bereik.
    Er zijn nog 4 geclausuleerde pakketten: BNR, Jazz, 100%NL en SLAM! Voorzover mogelijk vissen ze weer in dezelfde vijver als de ongeclausuleerden.

    Kortom: Eenheidsworst met teveel muziekonderbrekingen.
    Voldoende om veel mensen te laten afhaken. Marktaandelen zeggen mij dan ook niets, alleen absolute luistercijfers zijn interessant.
    3 FM-pakketten toestaan per bedrijf, is een kleine vooruitgang, maar het zou dus kunnen dat er straks 3 bedrijven die bepalen wat er op FM wordt uitgezonden.

    Mijn advies: terug naar de oorspronkelijke regels en eentje extra:
    – max. 1 ongeclausuleerd plus 1 geclausuleerd pakket per bedrijf;
    – bijkopen regionaal pakket verbieden;
    – het gouwe-ouwe pakket mag niet samen met een ongeclausuleerd pakket;
    – geen samenwerking toestaan, dus niet gezamelijk reclame verkopen en geen kortingen bij adverteren op verschillende stations;

    Met deze regels zijn er tenminste 5 bedrijven die op de landelijke FM mogen en wordt regionaal weer echt regionaal en dat is goed voor Nederland.

    PS.
    FM gaat helemaal niet uit, want Nederland omarmt DAB+ niet. Ontvangst is onvoldoende en het is al helemaal niet interessant in huis, waar veel mensen internetradio kunnen beluisteren.

  5. Die beperkingen zijn enkel voor de komende jaren, want online radio maakt een vlucht. Nu de clausules enkel voor Nieuws en Nederlands lijken te gaan gelden. Kan KINK een landelijke FM frequentie wel vergeten, aangezien de veilingbedragen de lucht in gaan schieten. Voordeel van hun strijd om de veiling tijdig te laten starten is wel dat ze bij KINK nu tijdig de stekker eruit kunnen trekken.

  6. Eens, max 2 frequenties per mediabedrijf en alle clausulering eraf. Clausulerang moeten ze maar bij de NPO doorvoeren.

    Vandaag voor het eerst sinds een tijden weer even de radio aangezet. Zoveel reclame, geouwehoer en overbodige info. Toch maar na 20 min de radio weer uitgezet. Ik heb vroeger veel geluisterd, maar ben er nu wel klaar mee, jammer.

  7. Normaal reageer ik niet op columns, maar ik ben het zó eens met je column. 3 is nog veel te veel. Zeker onder Talpa en DPG Media. Het is al jaren creatieve armoede in radioland. Een ala Robert Jensen vind je nergens meer, helaas.

    • Bescherming van positie van John de Mol? Maar stel dat die 3 pakketten in handen komen van DPG media? Lijkt me oniet wenselijk dat zoveel kranten en radiozenders in handen van 1 buitenlandse partij komen.

    • Jensen heb ik nooit wat aan gevonden. Ik vind zijn stijl veel te druk. Bovendien komt er zeker de laatste jaren geen zinnig woord meer uit die gevallen Radio en TV “ster”

  8. De vraag is of je als bedrijf met slechts 1 of 2 commerciële stations wel een financieel gezonde zender kan hebben als deze onder de 4% marktaandeel heeft . Bij Radio Veronica, Slam, Kink en 100% NL werken nu al sommige dj’s voor bijna niets als ze niet op primetime geprogrammeerd zijn. BNR vult zijn avonden met podcastherhalingen. Het is dus juist van belang dat er bedrijven zijn die wat meer zenders hebben, waardoor ze in ieder geval de kosten van huur, apparatuur, marketingmanagers, accountmanagers etc. over meerdere stations kunnen rollen. Is gewoonweg efficiënter.

  9. Eigenlijk vinden we hier dat we de fm band moeten betuttelen met regels. Iets waar Nederland in het algemeen erg goed in is( politiek gezien dan).
    Als de huidige formules voor Talpa niet werkten, dan had Talpa wel wat anders gedaan. Dan hadden ook andere stations datzelfde gedaan, want ja, commercieel.
    We hemelen hier Kink op. En bij ons staat deze ook aan op het werk, maar ik vraag me af of Kink na een dure FM aankoop ook niet een veilige weg moet kiezen. Ook zij hebben al twee reclamenlokken per uur overdag. Radio technisch vind ik het (op de muziekkeuze na) ook gewoon het veilige standaard radio maken. Niets wat er uit springt. Maar wel gewoon goed.
    Wat we eigenlijk moeten doen is gewoon driekwart van de FM verhandelen en ze lekker hun gang laten gaan. Wordt alles hetzelfde en haken mensen af. Dan moeten ze vanzelf wel creatief worden. Maar als de grote menigte dit nou eenmaal wil, moeten we ook niet zeuren dat de stations het zo aanbieden. Alternatieven zijn er genoeg gelukkig.

  10. Allemaal leuk en aardig die discussie over 3 of 4 radiostations bij 1 eigenaar. In de praktijk zal het allemaal niet uitmaken.

    John de Mol is al jaren lang via de achterdeur naast zijn eigen zenders Sky Radio, Radio538, Radio 10 en Radio Veronica ook eigenaar van Radiocorp (100% NL en SLAM FM). Moeten we echt geloven dat het in handen is van een man uit Oostenrijk die pas op het toneel verscheen toen John met Talpa Radio 10 kocht en SLAMFM zogenaamd heeft afgestoten?

    Alle reclame bij Radiocorp gaat via John’s bedrijf TALPA. Hier zou iets aan gedaan moeten worden want de radiostations liggen daardoor dus gewoon aan het zuurstof van John.

    Heeft KINK dit als enige door?

    • Als dat zou kloppen dan kunnen we er wel vanuit gaan dat Radiocorp één van de Talpa stations gaat proberen te huisvesten met deze regels.

  11. Welk station zou jij van de FM afhalen Patrick. Het klinkt misschien gek maar ik zou dan toch gaan voor 538. 538 heeft de jongste doelgroep.

    • Nee, tuurlijk niet!
      538 is de meest lucratieve partij voor adverteerders, daar zit de doelgroep die het meeste geld uitgeeft.

  12. Ga er maar vanuit dat sky naar vriendje(lees B bedrijf van de mol) radiocorp gaat. Kost zeer weinig en kan dan op fm blijven. De mol bied op 3 vrije kavels, waardoor rob ook z’n vrijheid heeft. De mol wil 1 ding. De nostalgie voortzetten! Alle zenders die hij heeft hebben iets met vroeger!

    • Ik hoop dat het zo kan gaan eigenlijk. Veronica zou een prachtig station kunnen worden met een vrije kavel. Meer ruimte voor nieuwe generatie rockmuziek.

2 Trackbacks / Pingbacks

  1. Ministerie: Maximaal 3 radiovergunningen per mediabedrijf - Spreekbuis.nl
  2. Patrick Kicken: Het Hilversumse gerucht, Sky Radio wordt het kind van de rekening - Spreekbuis.nl

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*