Morgen is het twee maanden geleden dat radio-icoon Jan van Veen (79) overleed aan de gevolgen van ALS. Hij is vooral bekend geworden als presentator van het radioprogramma Candlelight, waarin hij gedichten van luisteraars voordroeg. Maar hij deed veel meer dan dat.
In Aether 135 (april 2020) haalde Van Veen samen met zijn vriend Willem van Kooten herinneringen op aan het begin van hun radiotijd, toen ze allebei in militaire dienst zaten. Van Kooten zat als hospik in kamp Crailoo bij Bussum en werkte al bij Veronica, Van Veen, aanvankelijk ingedeeld bij de Huzaren van Boreel, was na een ongeluk in een militair ziekenhuis beland en draaide daar plaatjes. In Argus (nr. 168, 14 februari 2024) vertelde Van Kooten hoe het verder ging: “Van Veen belde me op bij de Militair Geneeskundige Dienst Crailo, waar ik meestal telefoonwacht had, en vroeg of ik bij hem in Amersfoort langs wilde komen voor een interview op de militaire hospitaalradio. Oké, zei ik, als m’n commandant het goed vindt – het betekende in feite een middagje vrij. Kapitein-arts Menges vond het prima. En zo ging ik naar Amersfoort, waar ik werd geïnterviewd door Van Veen. Dat soort mannen wil eigenlijk altijd bij de radio. Later wilden ze allemaal dj worden.” “Eind mei 1964 zwaaiden we af. Ik werd meteen in juni programmaleider. Goede timing: Ben Essing helpen met z’n garantiebedrag aan manager Brian Epstein, zodat de Beatles op 13 juni in Blokker twee keer konden optreden. Verder was daar de boottocht vanaf hotel De Doelen, dankzij Maup Caransa. En de Stones op 8 augustus in het Kurhaus. Van Veen bleef me bellen. Ik had voor het nieuwe Veronica geen omroepers nodig, maar dj’s. In september nam ik hem aan. Hij kon z’n gang gaan: Stones, Beatles, The Who, Earring, Dave Clark 5: Alle remmen los! De beuk erin! Het Hitwezen was begonnen. Nog geen kaarsen te zien! Die kwamen pas later.”
“Het Hitwezen was begonnen. Nog geen kaarsen te zien! Die kwamen pas later.”
Bandje
Een andere goede vriend uit die tijd was Ad Bouman. “Jan was één van de eerste “echte” discjockeys bij Veronica,” aldus Bouman. “Hij hield zich veel bezig met de toen net opkomende popmuziek. Dat Den Haag zich toen ontwikkelde tot Beatstad nummer 1 van Nederland was mooi meegenomen voor Jan, die uit Voorburg kwam, en veel van die bandjes persoonlijk kende. Jan werd al vrij snel een bekende dj mede door zijn legendarische programma Alle remmen los als afsluiter van de dagelijkse uitzendingen. Daarin kon hij zich uitleven, door het draaien van de allernieuwste popmuziek, en dan het intro precies volpraten totdat de zang begon. Een rage die destijds uit de USA was over komen waaien. Ik mocht met Jan samenwerken vanaf eind 1965, toen ik bij Radio Veronica op de Zeedijk in Hilversum begon.”
“Begin februari 1967 was Jan tijdens de opname van zijn programma Alle Remmen Los ‘even’ naar het keukentje van het aangrenzende pand gelopen, om iets aan de Directie te vragen, die daar na een drukke dag, altijd nog zaten na te praten. Nadat ik de band gestopt had, omdat de plaat afliep… (alle programma’s werden opgenomen!) en ruim een kwartiertje zat te wachten op Jan, ben ik hem maar eens gaan opzoeken in het keukentje. Toen we daar twee uur later vandaan kwamen, was het niet verantwoord meer om het programma verder af te maken, en besloot Jan voordat we naar huis gingen, om nog even een bandje voor de lol op te nemen, dat ik dan kon gebruiken voor mijn vriendjes in Amsterdam Oost, waar ik soms programma’s mee maakte. Hij brulde teksten als: “De Beste Tien van platen van ons aller technicus Adje Bouman”, en meer van die kreten.” “De volgende dag riep Jan, dat hij dat eigenlijk wel een leuk idee vond om dat in zijn programma Muziek Bij De Lunch op maandag te doen. Zo ontstond het programma de ABTT (Adje Bouman Top Tien). Zo’n twee weken later was het weer eens zover, dat we veel te laat uit het keukentje terugkwamen in de studio. Jan bralde om weer een bandje voor Amsterdam Oost op te nemen. Tijdens die opname vroeg ik Jan om wat op te lezen met een zwoele stem, zoals hij dat weleens voor de grap in zijn programma’s deed. Hij pakte toen zomaar een fanbrief van een luisteraarster, en begon voor te lezen. Ik zei: “wacht effe”, en pakte toen een LP van Mantovani, die toevallig in de studio lag. Daar koos ik het liedje Greensleeves uit, omdat ik dat mooi vond. Ook deze keer vonden we het de volgende morgen een goed idee om daar iets mee te doen, en zo ontstond het programma Candlelight. In 1970 ging Jan bij Radio Veronica weg, en ging een tijdje later naar Radio Noordzee toe, samen met Willem van Kooten.”
Nieuwe projecten
Na zijn periode bij de zeezenders ging Van Veen werken voor de AVRO. Daar zette hij onder meer Candlelight voort. Met de gedichten van luisteraars die Van Veen met zijn karakteristieke, warme stem voordroeg, werd Candlelight een begrip, dat groter werd dan de uitzendingen. Richard Otto, die indertijd naast hem woonde en nu uitgever is van onder meer Spreekbuis.nl, had veel contact met Van Veen. “In de jaren ’80 en ’90 was Jan van Veen mijn buurman en ging ik om met zijn zonen Bas en Mike, die ongeveer dezelfde leeftijd hadden. Later toen ik actief werd in de media heb ik regelmatig contact gehad met Jan en spraken we geregeld af bij restaurant De Lage Vuursche, waar hij zeer vermakelijke verhalen kon vertellen over het roemruchte omroepverleden in Hilversum. Onder andere over Radio Veronica, waarover ik later het boek Mister Veronica van Bert van der Veer nog via mijn uitgeverij heb uitgebracht, maar uiteraard ook de vele activiteiten rondom Candlelight, zoals magazines, een tv- programma, een café, een datingsite, muziekalbums, een radiostation en vele boeken met de welbekende liefdesgedichten. Tot aan vorig jaar had ik ook contact met hem over nieuwe activiteiten, zoals het inzetten van artificiële intelligentie, waarmee we met XS2Content zijn stem als experiment hebben mogen klonen, maar waarmee we ook automatisch gedichten konden genereren. Het was leuk om te zien hoe hij -ondanks zijn leeftijd- nog steeds enthousiast daarvan werd.”
Geef als eerste een reactie