Patrick Kicken: Waarom de NTR beter kan stoppen met Dream School

[BLOG] Wat?! Gaat Kicken zich ineens in zijn wekelijkse radiocolumn ook met TV programma’s bemoeien? Hadden we daar niet al Angela de Jong voor? Ja, maar zij heeft zich een paar maanden terug al lovend uitgelaten over dit programma. Als fan van het eerste uur mag ik dan nu even aan de noodrem trekken: Dream School is zijn doel voorbij geschoten. Klaar. Einde. Finito.

Mocht je Dream School nog nooit eerder gezien hebben: het is een realityprogramma waarin we jongeren volgen die al van tig scholen getrapt zijn, die een allerlaatste kans krijgen iets van hun leven te maken. Ze worden begeleid door ex-bokster Lucia Rijker en de uiterst sympathieke rector Eric van ’t Zelfde. Tot zover niks aan de hand. Goed format, nobel doel. En in eerdere seizoenen die ik zag van het programma werkte dit ook redelijk. Er zat altijd wel een grote etterbak tussen die de boel alsnog loopt te verstieren, maar het gros van de deelnemers zag je naarmate het seizoen vorderde veranderen, dingen oplossen in zichzelf en weer een doel krijgen om zich aan vast te houden. M’n vriendin, die jarenlang in de gesloten jeugdzorg gewerkt heeft en ik, die vroeger ook geen lieverdje was op school, zaten vaak nog lang na te praten over alle problematiek die aan bod kwam. Maar dit jaar is het vooral ongeloof, onbegrip en een open mond. Hoe kan dit door de eindredactie zijn gekomen?

Vorig jaar was er ook al flink wat tumult rondom het programma. Deelnemers klaagden over wurgcontracten en effectbejag. Weinig begeleiding achteraf. De NTR laste zelfs een extra aflevering in om de zaken met de jongeren recht te breien. Ze hebben er blijkbaar niet veel van geleerd bij de NTR want dit seizoen draait alleen maar om ruzies, conflicten, gedoe, gehuil, geschreeuw, gesar en zelfs gevechten. Ik weet dat een van de deelnemers vorig jaar zei dat de werkelijke lessen van de jongeren pas geleerd worden als ze zichzelf op TV terugzien, maar dit is denk ik desastreus wat er nu gebeurt. In een van de eerste afleveringen van dit seizoen Dream School ontstond er al een gevecht. De uiterst slimme en bij tijden manipulatieve Emma kwam in conflict met het knapste meisje van de klas, Sana. Logisch, want je wil op die leeftijd zelf de knapste van de klas zijn. Dus gooi ik jou een fles in je gezicht.

Waar op iedere andere school minstens een schorsing tegenover deze agressie zou staan, is dat op Dream School niet het geval. ‘Want deze gasten en meiden werden al zo vaak van school gestuurd’, aldus de twee begeleiders. Met als gevolg dat de hele groep zich onveilig voelt en er van leren weinig meer terecht komt. Er allemaal groepjes ontstaan die zich tegen elkaar verweren en verdedigen. Hoe ik dat allemaal zo zeker weet? Ik ben zelf ook opgegroeid in een onveilige omgeving en dat had ook zo zijn weerslag op mijn gedrag en schoolresultaten. Wat ik nog het ergste vind aan deze schandalige vorm van reality tv, vooral de laatste weken, is dat deze jongeren voor de rest van hun leven nu echt met het stempel ‘ongeschikt’ rondlopen. Waar bij realityshow Temptation Island hooguit eens iemand vreemdgaat en daardoor (terecht) de rest van zijn of haar leven moeite heeft in de liefde, krijgt de groep van Dream School van dit jaar nooit meer een baan als hun naam een keer in Google ingetypt wordt.

Je ziet dit jaar zelfs dat RTL Boulevard er om de haverklap een bericht over schrijft. ‘Spanningen in Dream School lopen hoog op!’. En na die van afgelopen dinsdag: ‘Dream School kijkers zien meest bizarre aflevering ooit!’. Chapeau NPO3 en NTR. Is dat nou waar jullie op uit zijn? Lekker de boel hypen zodat er volgende week nog meer mensen kijken hoe leerlingen hun leraren voor rotte vis uitmaken, de ene na de andere ‘kankermongool’ genoemd wordt, jongeren in de les met hun jas over hun hoofd liggen te slapen, nergens aan mee willen doen en opscheppen over drank- en drugsgebruik. Dat een podium geven is het meest foute wat je kunt doen. Of staat het bestaansrecht van het derde net onder druk en probeer je hiermee de relevantie aan te tonen? Ja he? Want de kijkcijfers zijn reuze!

Het ergste aan deze hele wanvertoning (want ze mogen we dit vierde en hopelijk laatste seizoen van Dream School wel noemen) is dat het niet eens de schuld van de leerlingen zelf is. Je ziet overduidelijk dat dit een groep jongeren is waarvan het emmertje vol zit. Vol met verdriet, door afwezige of zelfs verloren ouders, een rotjeugd vol ellende, onveiligheid, onkundigheid van opvoeders en zelfs problemen door geloof, adoptie, in drugs handelende ouders, noem-maar-op. Het woord ‘moeder’ of ‘vader’ hoeft maar te vallen en het gros ontploft. Als zo’n emmer vol zit moet dat eerste (gedeeltelijk) leeggemaakt worden voordat er ruimte komt voor andere dingen. Zeker in een onveilige omgeving zoals dit seizoen. Dan ga je niet krampachtig proberen daar nog wat motivatie in te stampen, leerdoelen, kennis etc. Dan loopt de boel over, dat kan iedereen die onveilig gehecht is in zijn jeugd je vertellen. Doordat de rector van Dream School zijn vader is verloren tijdens de opnames en Lucia ook niet lekker in haar vel zat door haar ziekte, dondert de hele verhouding in sturing en overwicht ook helemaal in elkaar. Nog meer onveiligheid. De opnames hadden gewoon stilgelegd moeten worden. Ik hou m’n hart vast waar de NTR ons vanavond op gaat trakteren in aflevering 12. De ‘preview’ aan het einde van aflevering 11 belooft ons weer een ruzie dan wel gevecht tussen twee leerlingen. Ik hoop dat de NTR directrice zichzelf heel stoer vindt dat zij dit allemaal maar laat zien op TV. Lucia Rijker incluis. Als praktiserend boeddhist laat je toch heel wat anti-geweldloosheid zien op de Nederlandse tv.

Wat de NTR dan zou moeten doen? Dit programma stoppen en op zoek gaan naar een andere vorm. Ga eerst eens diep en goed in gesprek met die jongeren wat hun nou echt dwars zit. Zoals dat ook met volwassenen gebeurt in het programma The Therapist, met de voortreffelijke Glenn Helberg. Natuurlijk zal het moeilijker zijn om hiervoor jongeren te vinden, want wie wil zijn hele rugzak nou uitstorten op TV. Maar dat zou nou werkelijk wel kunnen helpen jongeren hun weg weer te vinden. Dit is alsof je stopt om te kijken bij een ernstig ongeluk en met een bakje chips erbij staat te loeren hoe zwaar gewond de deelnemers erbij liggen. Bah. We vallen wel met z’n allen over RTL heen als ze iets uitzenden wat neigt naar overschrijding van seksuele grenzen, dat de publieke omroep hier niet voor op z’n lazer krijgt is mij een raadsel. Misschien kan oud NTR baas Paul Römer, die het format ooit lanceerde, het naar Talpa halen. Lekker iedere dag op SBS6 om half 8 kijken hoe kansarme jongeren elkaar nog verder de verdoemenis in trappen. En hun toekomst nu echt in de prullenbak zien verdwijnen.

Patrick Kicken

18 Comments

  1. Helemaal mee eens! Ik vond dit een paar seizoenen geleden al NPO onwaardig. Als kijker heb je er ook helemaal niets aan want je gaat je alleen maar irriteren aan de deelnemers.

  2. Kom zelf uit dit soort onderwijs en vind het onbegrijpelijk dat hun gedrag voort gang heeft ,jassen ,eten ,taal gebruik enz.

  3. Op je afstandsbediening zitten een aantal knopjes waarmee je andere programma’s kunt kiezen.
    Doe dat dan ook gewoon. Je bespaart jezelf dan een hoop agressie en……. laat de mensen nu eens zelf kiezen om naar datgene te kijken wat ze leuk vinden. Tenzij een grote groep mensen het echt belangrijk vindt hoe jij denkt over dit programma.

    • Op jouw toetsenbord zitten ook een heleboel knopjes en net zoals de tv-recensent niet hoeft te kijken, kan jij ervoor kiezen niet te reageren. Vonden jullie beiden toch nodig en dat mag in Nederland.

    • Het gaat me echt niet om wat ik wel en niet moet kijken. Het gaat me aan het hart mensen op zo’n manier met elkaar zien om te gaan, uit onmacht. Deze jongeren schreeuwen om de juiste, liefdevolle aandacht die ze niet of niet genoeg krijgen, maar wel even publiekelijk mee te kakken worden gezet.

      • Zelf een trouwe kijker, misschien omdat ik zelf voor de klas sta zoals dat wordt genoemd.
        Kan voor een groot gedeelte mee gaan in jouw oordeel over het programma maar als ik zie welke mogelijkheden deze jongeren krijgen aan lessen en coaching dan is er niet zoveel mis met de opzet. De montage is hier en daar wel gelijkmatig, de oefening waarin er doorbraken komen had van mij meer aandacht mogen krijgen bijvoorbeeld.
        Wat mij fascineert dit seizoen en met in het afgeven bij deze generatie is het gebruik van de zinsconstructie; a ik ben daar gewoon heel eerlijk in. Dit ook nadat je iemand bijna een hoek heeft in een gesprek daarover zegt, ja als zij…….. Dan doe ik gewoon, ik ben daar gewoon heel eerlijk in. Ik geef toe dat ik gedronken heb, ik ben daar gewoon heel eerlijk in, ja naar de afspraak was niet drinken (je commitment) ja maar ik heb gedronken en ik ben daar toch gewoon heel eerlijk in. Ik merk dat, pre corona, ook steeds vaker in de klas , nee ik heb me niet aan de afspraak gehouden maar ik geef dat toch toe, ben daar toch eerlijk over, ja maar je hebt nog steeds niet de opdracht af…

        Ik weet ook niet waarom ik een antwoord geef, ik ook ben daar heel eerlijk in

      • Hoi Patrick,

        Nou je krijgt ruim een jaar later gelijk hoor! De vorm wordt anders, waar er (hopelijk) meer aandacht is voor het volle emmertje!

        gr. Michiel

      • Je hebt helemaal gelijk. Ik kreeg ook niet het idee uit het stuk (wat je overigens goed geschreven hebt) dat het je ging om wat de kijkers wel of niet kijken, maar om de jongeren. Zelf heb ik het laatste seizoen ook gekeken (moet nog even de laatste aflevering doen), maar ik merk dat ik me begin te storen aan hoe sommige jongeren alle aandacht krijgen (en hou me ten goede, ik misgun ze dat absoluut niet) en andere jongeren, die toevallig wat stiller zijn, maar die je op vele manieren ziet schreeuwen om aandacht, nog net niet genegeerd worden. Terwijl dat juist vaak diegenen zijn die in totale onmacht met zichzelf leven. Neem bijvoorbeeld een Rebecca. Ontzettende lieve meid, weinig levenservaring. Wordt verweten dat ze de kant van het geld kiest. Ja jeminee, wat moet een meiske dat al zo jong in aanraking komt met geld, geleefd wordt door de modewereld en door haar ouders niet gezien wordt? Je kunt toch onmogelijk van zo’n meisje verwachten dat het weet wat het wel of niet doen? MAar Rebecca is geen schreeuwlelijk, houdt zich op de achtergrond en het liefst onzichtbaar. Juist daar hadden ze veel meer aandacht aan moeten besteden, maar dit gesprek was zo ongeveer het enige wat ik met haar heb gezien. Wat had ik met haar te doen. Zo’n lieve meid, veel potentie die ze zelf waarschijnlijk niet eens weet te herkennen en dan doe je dit. En dan nog horen: ja waarom ben je dan naar Dreamschool gekomen?
        Je hebt ook Eric en Lucia gaandeweg zien veranderen. Iets wat logisch is. Maar waar Eric als mens is gegroeid op een manier waarin hij en heel veel liefde geeft en toch nuchter is, vind ik Lucia echt een beetje de realiteit voorbijschieten soms. Tot aan het zweverige aan toe. Vaak ook niet horend wat de jongere zegt, maar teveel bezig met haar zoveelste quote. Die ikzelf ook van het internet kan plukken.

        Iets anders wat mij dit seizoen enorm gestoord heeft is het feit dat Eric en Lucia niet meer 100% van de tijd bij de jongeren waren. Ja, ze waren in het gebouw, maar ’s avonds en ’s nachts trokken ze zich terug en lieten ze alles aan twee jongerenwerkers over. Ik snap best dat het soms zwaar is, maar ze zitten er twee weken, geen jaar. En degenen die het het allermoeilijkst hebben zijn toch nog altijd de jongeren.

        En natuurlijk, er is ook een andere kant. Ze krijgen les van mensen die ze normaal niet zouden zien. Een Erik Scherder vorig seizoen, ik was op mijn knieën naar die man gekropen of ik misschien zijn assistent mocht zijn :D. Ze krijgen van alles te zien en soms hier en daar zelfs een kans. Maar weegt dit op tegen de dingen die ik hiervoor schreef die anders hadden gemoeten naar mijn bescheiden mening?

        Nee, vorig seizoen begon het bij mij al af te brokkelen, maar dit seizoen vond ik een grote teleurstelling. En voor mij vind ik dat niet erg, maar had de (sommige) deelnemers echt meer gegund. En dan wist ik nog niet eens af van wurgcontracten :O. Schaamteloos. Moest binnen de media ook eens iets aan gedaan worden.

  4. Als voormalig onderzoeker/docent in de sociale psychologie/ontwikkelingspsychologie/criminologie (ben dus geen hulpverlener) heb ik me altijd al afgevraagd wat mensen toch bezielt om aan zulk soort ‘reality’-programma’s en -projecten mee te doen. Misschien omdat deelnemers al in zo’n “uitzichtloze, wanhopige, ondragelijke, perspectiefloze levenssituatie” zitten en echt niets meer te verliezen hebben en dit de laatste (slappe) strohalm vormt? Wanneer relatieve leken zich met psycho- en sociotherapie gaan bemoeien, dan krab ik altijd achter mijn oren. Ondanks alle goede bedoelingen neem je een enorm risico. Om groepsdynamiek te reguleren en de boel niet uit de hand te laten lopen, moet je best een hoge opleiding, bekwaamheid, ervaring en professionaliteit hebben. Sinds ‘Big Brother’ zijn dit soort ‘reality’ experimenten helaas teveel voorwerp van publiek amusement geworden. Als kijker is het natuurlijk ook bemoedigend om te constateren dat de eigen ellende nog wel meevalt in vergelijking met de narigheid die anderen overkomt en uitgebreid ge-etaleerd wordt op de nationale “treurbuis”. Deelnemers lopen een grote kans om als proefkonijnen misbruikt te worden; leedvermaak over zich af te roepen en nog verder in het slijk te raken. Inderdaad: volgend seizoen niet meer doen. En verschaf de slachtoffers langdurige en vooral professionele nazorg en begeleiding. Kwetsbare personen verdienen het om tegen zichzelf beschermd te worden.

  5. Ik ben het niet helemaal met je eens.

    Misschien is dit seizoen wel iets heftiger. Dat maakt niet dat het slechter is. Deze jongeren laten realiteit zien. Ze laten zien hoe ze zich voelen, wat ze denken en dat ze eruit willen komen. Deze jongeren vertegenwoordigen nieuwe inzichten. Deze jongeren en OOK het programma Dreamschool zorgen voor nieuwe doorbraken in de maatschappij. Ze representeren de dingen die niet werken in de huidige maatschappij. Er zijn genoeg andere jongeren die ook zijn zoals hun. Zich ook zo voelen, dezelfde dingen hebben meegemaakt. Dit programma maakt een doorbraak in de standaard dingen doen we denken, doen en voelen die als het ware goedgekeurd zijn door de maatschappij. Het programma laat realiteit zien.
    – Niet iedereen heeft een fijne thuissituatie.
    – Niet iedereen past in het plaatje van de huidige maatschappij.
    – Niet iedereen wil een 9-17 job tot zijn 67e.

    Het grote probleem is dat mensen denken dat jongeren het probleem zijn. Maar het omgekeerde is waar. De jongeren zijn niet het probleem, de huidige maatschappij met haar regels zijn het probleem. We blijven ons vasthouden aan gewoontes en overtuigingen. We zien dat het onderwijs niet langer zo door kan gaan, maar negeren het. Nee, de manier van les geven en het naar school gaan is niet het probleem. De jongeren zijn het probleem.

    Elke generatie toont de dingen aan die niet werken in de maatschappij. Elke nieuwe generatie is niet het probleem. De gewoontes zijn het probleem. Wat kunnen we hier tegen doen? Verander de gewoontes. Verander mee. Geef jongeren een stem. Vraag ze wat beter kan.

    Om terug te komen op je frustratie.
    Dreamschool draait er niet om, om kijkcijfers wil halen. Dreamschool laat realiteit zien en wat we kunnen verbeteren. Probeer een breder perspectief te hebben i.p.v. iets afbranden met dingen die in jouw ogen slecht zijn.

  6. U lijkt de makers van het programma te verwijten dat ze de realiteit zichtbaar maken. Dit programma zegt meer over onze maatschappij en ons onderwijs dan dertig uur talkshows met deskundigen. Daarom kijken er zoveel mensen naar.
    De confrontaties en conflicten die je in dreamschool ziet, gebeuren overal in Nederland dagelijks op scholen. Je mag blij zijn dat in dit programma daar een team van professionals omheen staat. Die kunnen die incidenten niet voorkomen, maar wel begeleiding bieden als het fout gaat. Sterker nog, die incidenten zijn soms nodig om tot een doorbraak te komen. En natuurlijk zal gedrag als agressie, schelden, zelfs pesten niet als sneeuw voor de zon verdwijnen bij deze leerlingen. Net als in de echte wereld. Daar is geduld voor nodig, consequent zijn, durven aan te spreken, en nog zoveel meer. Weinig mensen kunnen dat , laat staan dat dit op de doorsnee school aanwezig is.
    Het is geen ramptoerisme om dat heb tv uit te zenden. De jongerenwerker echt een kans geboden, ook als ze hard te fout in gaan, om verder te komen. De vergelijking met reality tv gaat daarom ook niet op, want dat biedt de deelnemers niets dan aandacht en kortstondige faam.

  7. Deels mee eens. Er zijn mensen die tegen zichzelf beschermd moeten worden. Ook de NPO richt zich op de kijkcijfers. En een format zoals Dream school mag dat ook. Er zijn weinig van dit soort programma’s voor deze jongeren. Het mes snijdt in dat opzicht aan twee kanten. Ik denk trouwens niet dat Lucia en Eric hieraan medewerken voor de roem of kijkcijfers. Ik geloof echt dat ze dit vanuit hun goede hart zich inzetten. Het is aanname dat de jongeren die aan dream school hebben meegedaan daar in hun verdere leven en loopbaan last van hebben. Oud deelnemers zouden dit kunnen bevestigen of juist niet. Wel vind ik dat als je schrijver de NPO oproept op deze gronden het programma te stoppen dan ben je verplicht onderzoek daar naar te doen. De NPO hoeft dan ook niet stoppen maar zou zich moreel wel verplicht kunnen voelen de resultaten voor de jongeren te monitoren en daar gepaste conclusies uit kunnen trekken.

  8. Quentin, helemaal mee eens. Ik erger mij dood aan als ik dit lees eigenlijk wil ik niet eens reageren, maar merk dat ik toch een tegensignaal wil afgeven. Ik vind dreamschool super en ik heb het idee dat ik er heel veel van leer! Het is maar net hoe je er naar kijkt. Misschien niet voor iedereen, patrick?, mogelijk?

  9. Eén van de leerlingen raakte in de aflevering van gisteren lichtgewond (gekneusde duim, zat daarna in het gips) toen ze een psychomotorische therapie opdracht deden onder leiding van Lucia die duidelijk niet bekwaam is in het omgaan met die therapievorm. Kwalijk, want er had ook makkelijk een elastiek in een oog kunnen ontploffen.

  10. In de VS zijn er door de jaren heen ook ‘films’ gemaakt over de schoolproblematieken die gebaseerd zijn op de praktijk waaronder:

    1)The Principal
    2)The Substitute 1 t/m 4
    3)Dangerous Minds

    Bovengenoemde films laten zien dat deze problemen veel ‘langer’ spelen in het onderwijsveld. Het punt is dat de politiek (nog altijd) geen aandacht heeft voor deze problemen en ontwikkelingen die al jaren een punt van aandacht zouden moeten zijn.

    Lucia en Eric proberen juist te redden wat er nog te redden valt met deze leerlingen.
    Zij zijn in de veronderstelling dat deze groep niet thuis hoort bij het ‘grof vuil’, en dit laten ze ook zien aan de hand van hun eigen aanpak.

    Iedereen verdient immers een nieuwe kans!

    Voor zover ik weet zijn alle deelnemers van alle seizoenen aardig terechtgekomen.
    Helaas is 1 deelnemer overleden in het eerste seizoen.

    Vanuit de ‘huidige’ maatschappij is er gewoon geen aandacht meer voor zulke type leerlingen. Er wordt ‘neergekeken’ op deze leerlingen, waardoor zij buiten de boot dreigen te vallen. Tevens wordt er neergekeken op het VMBO, terwijl dit ook onder het regulier onderwijs valt. Vandaag de dag is Havo en Vwo de norm geworden. Dit maakt dat VMBO-scholen in de toekomst hun deuren mogelijk definitief gaan sluiten, omdat daar geen vraag meer naar is.

    De boodschap is helder:

    de ene leerling is de andere niet, dus in die zin verdient elke leerling een geheel andere aanpak al dan niet op maat.

    Al het onderwijs in Nederland valt onder ‘Artikel 5 van de Wet op het Voortgezet Onderwijs’. Het zijn enkel alleen de vooroordelen die het verschil maken!

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*