Blog Martin van Doren: ‘Duizel mij’

DAB+ wordt momenteel, al dan niet halfslachtig, gepromoot, en bij alles wat je er over leest, overheerst het grote vraagteken: wat gaat er nu precies gebeuren? Niemand schijnt definitief knopen door te durven hakken, sommigen gooien zand in de machine. Om het eens met Paul de Leeuw te zeggen: Duizel mij.

Mijn allereerste DAB radio kocht ik op 24-05-2004, in het Deense Sønderborg. In Denemarken begon DAB van de grond te komen, in Nederland zou het binnen afzienbare tijd ook gaan beginnen, hetgeen later dat jaar ook inderdaad het geval was. Er moest wel een buitenantenne aan te pas komen, maar dan had je ook wat: de nieuwe vorm van radio. Het duurde niet al te lang of hier ten huize waren wij om: helemaal omgeschakeld naar DAB.

Binnen de kortste keren begon de grote verwarring. Naast DAB verscheen opeens DAB+, en ook dook internetradio op. Drie systemen die elkaar beconcurreren. Dan denkt een mens toch snel: waar heb ik dat eerder gezien? Inderdaad: Video-2000, VHS en Betamax. Inmiddels zullen velen al niet meer weten waar dat over gaat, daar de drie videosystemen alle reeds het loodje hebben gelegd.

Wat gaat er nu gebeuren met de radio? Uitgangspunt is (was?): de FM gaat vervangen worden door digitale radio. Noorwegen en Zwitserland zijn het duidelijkst: daar begint in 2017 het afschakelen van de FM band. Daar staat tegenover dat Zweden nut en noodzaak steeds harder begint te betwijfelen over het vervangen van de FM door DAB+. 
Vorige week kondigde de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen (toch niet de kleinste) aan de uitrol van DAB+ te heroverwegen. Misschien was DAB+ een optie voor de Deutschlandfunk, Deutschlandradio en DRWissen, maar voor de WDR en de commerciële radiostations voldoet de FM meer dan uitstekend. Nordrhein-Westfalen lijkt te gaan inzetten op internetradio.
In Denemarken speelt “de wet van de remmende voorsprong”. Begon men daar vroegtijdig met DAB, nu moeten de Denen verleid worden een DAB+ radio aan te schaffen. Probleem is dat een DAB+ radio wel het signaal van DAB kan weergeven, maar omgekeerd niet. DR, minus P4, zendt in DAB uit, de commerciëlen en P4 in DAB+. P4 is de best beluisterde zender van het land, en dat station moet mensen dus over de DAB+ lijn trekken.
In België zendt de VRT nu in DAB en FM uit, de commerciëlen op de FM, en een handjevol niet landelijke stations, alsmede BBC World Service (!) in DAB+. Niet gehinderd door wat dan ook, komt opeens de vrolijke mededeling dat België overweegt om in 2022 te stoppen met de FM en alle stations overgeschakeld moeten zijn op DAB+ (waarbij de partij CD&V zelfs 2020 noemt). Dat is nou echt stilstaan of hollen.

En wat gebeurt er in Nederland? Er verschijnen hier berichten over een derde DAB+ net. Dat kan haast niet anders betekenen dat Nederland echt voluit voor DAB+ gaat, maar het wordt zo angstig stil als het gaat om de afschakeling van de FM.
En dan ontspint zich opeens ook de (zeer terechte) discussie over de Kbps van DAB+. De zenders van de publieke omroepen zijn opgevoerd van 64 Kbps naar 96 Kbps of 128 Kbps (al wordt in het laatste geval een deel daarvan wel voor video gebruikt). Kijk, dan begint duidelijk (hoorbaar) te worden waarom DAB+ superieur is aan de FM band; echt niet op zo’n DAB+ ontvangertje van een paar tientjes, maar op de betere ontvangers wel degelijk.
De commerciële zenders, en zeker de muziekzenders, willen ook naar de 96 Kbps of 128 Kbps, maar daar zit de regelgeving tussen. Een commerciële zender moet twee programma’s uitzenden binnen 128 Kbps, en als dat eerlijk verdeeld wordt, dan is dat 2x 64 Kbps, waarmee zij meteen, geheel automatisch, in het nadeel zijn ten opzichte van de publieke omroep. Sublime-FM loste het, als eerste, op door het hoofdkanaal naar 80 Kbps op te voeren (reeds een hele verbetering) en het tweede kanaal (Sublime-You) terug te zetten naar 48 Kbps, en dat kon gemakkelijk, omdat Sublime-You een gesproken woord zender is, en al klinkt het niet denderend, dat kan met 48 Kbps.

Als één van de grote voordelen van DAB+ wordt genoemd: het veel grotere aanbod van radiozenders. En inderdaad: ik kan inmiddels 61 zenders ontvangen, iets wat met de FM met geen mogelijkheid haalbaar is. Maar naar hoeveel zenders luister ik daadwerkelijk? De vingers van twee handen zijn meer dan genoeg, en ik denk dat dit voor het overgrote deel van de luisteraars zo is (ik vrees zelfs dat voor de meesten één hand ruim voldoende zal blijken te zijn).
Ik zal er geen traan om laten als er en standaard zou komen (wij zijn toch al helemaal verzot op regeltjes, dus deze kan er echt wel bij) voor een minimale 96 Kbps (audio) voor DAB+ zenders. Gebruik de resterende 32 Kbps voor met meezenden van video, of laat audio de volledige 128 Kbps gebruiken, en DAB+ wordt optimaal gebruikt.
Op het scherm van mijn DAB+ radio zal dan niet meer staan: 61 zenders beschikbaar, maar is dat heel erg? Nee! En daarbij: er schijnt een derde DAB+ net in aantocht te zijn.

En dan de grote vraag: het wanneer. Weet u het? 2022, 2025? Inmiddels heb ik ook al 2032 gelezen. Wanneer gaat de FM eruit? Gaat de FM eruit? 
En hoe zit het met Internetradio? Wordt dat de lachende winnaar, gaat die er met de luisteraar vandoor? Het duizelt mij, maar voor het moment geniet ik volop van mijn DAB+ ontvangers, en dat zijn er inmiddels 7, waaronder de DAB+ Walkman.

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*