Wie wil weten waar de mediasector heengaat, hoeft geen trendrapport meer te lezen — alleen het octrooiregister van Netflix. De streaminggigant heeft inmiddels zo’n 450 patenten verzameld, die samen een verbluffend toekomstbeeld schetsen van hoe films en series worden gevonden, gemaakt, verspreid én beleefd.
Stephen Follows dook in dit archief en ontdekte vier dominante thema’s: aanbevelingsalgoritmes, geautomatiseerde productie, gepersonaliseerde interfaces en superslimme distributie. Samen vormen ze een technologische infrastructuur die niet alleen schaalbaar is, maar ook schaamteloos slim.
De bekende aanbevelingsmachine – al in 2017 goed voor 80% van het kijkgedrag op Netflix – is inmiddels geëvolueerd tot een voorspellend systeem dat niet alleen leert van wat je kijkt, maar ook van wat je negeert, overslaat of halverwege afbreekt. Deze ‘negatieve signalen’ zijn minstens zo waardevol als de playknop. En de algoritmes passen zich aan binnen sessies van een paar minuten, afhankelijk van je stemming, tijdstip, locatie en apparaat.
Maar Netflix kijkt ook naar het maakproces. Trailers worden automatisch gegenereerd door AI die ‘kijkwaardige’ scènes herkent. Artwork wordt getest op klikgedrag. Ondertitels, dubs en zelfs geluidslagen worden gegenereerd en afgestemd op taal en cultuur. En dan zijn er nog de gepersonaliseerde voorvertoningen: uit een soort digitale legodoos van scènefragmenten wordt voor iedere gebruiker een andere teaser in elkaar gezet.
De interface is inmiddels een creatieve laag op zichzelf. Niets is meer statisch: animaties, previews en lay-outs veranderen per kijker. De speler weet welk segment vaneen video jou het snelst moet verleiden, en begint met streamen nog vóór de beveiliging volledig is afgerond.
Ook achter de schermen wordt aan efficiëntie gesleuteld. Videobestanden worden per scène geanalyseerd en verschillend gecomprimeerd om datagebruik te minimaliseren. Distributieservers worden real-time herverdeeld. En Netflix test zijn eigen systeem voortdurend door het opzettelijk te laten falen – een vorm van ‘chaos engineering’ die bedoeld is om storingen vóór te zijn.
Wat deze patenten onthullen, is niet alleen technische vernuft. Ze laten zien dat kijkgedrag inmiddels geen eindpunt is, maar een input voor productie, marketing en distributie. Data is niet het bijproduct, maar de motor. De creatieve keuzes worden mede gestuurd door wat het systeem al weet – of verwacht – van zijn kijkers.
De toekomst van film en televisie is niet alleen verhalend. Ze is voorspellend, adaptief en steeds vaker… gepatenteerd.
Als dit zo doorgaat hebben we straks als samenleving geen gemeenschappelijke ervaringen meer. Dat luidt dan het eind in van de solidaire samenleving. We leven straks allen in onze eigen wereld.Voordeel: hier ligt voor de publieke omroep een geweldige uitdaging om een alternatief te bieden maar dan moet het bestel wel met een strategie komen die een alternatief biedt on plaays van de techgiganten te volgen.
De AI staat nog in de kinderschoenen. Over een jaar of 10 weten we niet meer dat het anders was. De techniek gaat gewoon door en klagers zijn er altijd geweest die zeggen dat het vroeger beter was…
Eens!!!
Resistance is futile
In 2024 pompte Netflix een slordige 2,93 miljard dollar in onderzoek en ontwikkeling – een stijging van 9,3 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Daarmee gaf de streaminggigant bijna een tiende van zijn jaaromzet uit aan technologische innovatie, algoritmische verfijning en digitale infrastructuur: het onzichtbare fundament onder het ogenschijnlijk grenzeloze aanbod van series en films. Juist daarom is het van essentieel belang dat Nederlandse mediapartijen de krachten bundelen. Alleen door samenwerking – in technologie, data en distributie – kan de publieke en onafhankelijke media zich wapenen tegen de schaal en macht van zulke mondiale platforms.