Omroepcoryfeeën halen herinneringen op aan De Jonge Haan

De Jonge Haan wordt geslacht’, lees je wel op sociale media. En: ‘We zouden het moeten boycotten’. Citaten van omroepmensen, die niets begrijpen van naamsverandering van café en restaurant de Jonge Haan in De Eendracht. Dat doe je namelijk niet, zó’n iconische naam te grabbel gooien. En toch is het gebeurd. Begin van de week zijn de witte, sierlijke letters van de pui na vele, vele tientallen jaren verwijderd om plaats te maken voor de nieuwe naam. Einde van een tijdperk?

De Jonge Haan, gelegen aan de ’s-Gravelandseweg, was dé pleisterplaats voor omroepmensen. Enkele jaren geleden werd het bekende etablissement overgenomen door Het Horeca Kantoor, dat de naam aanvankelijk nog drie jaar ongemoeid liet. Daar is nu dus verandering in gekomen. De Jonge Haan is sinds 1 juni omgedoopt tot De Eendracht en is nu officieel toegetreden tot de familie van de andere Eendracht-restaurants in Midden-Nederland.

Ach, what’s in a name, zou je kunnen zeggen. Toch hoor je reacties als ‘het is alsof je Bentley omdoopt in Volkswagen’ als het gaat over ‘de kantine van de omroep’ en ‘de stamkroeg van de omroep’. De mensen die wij spraken en een warme band zeggen te hebben (gehad) met hét omroepcafé, zijn luid en duidelijk in hun kritische oordeel.

Karel van Doodewaerd

Zoals oud-TROS-voorzitter Karel van Dodewaerd, die overigens geen vaste bezoeker was, maar zich erg bewust is hoe belangrijk de positie van het café destijds was onder omroeppersoneel en muzikanten van de toen nog diverse omroeporkesten. ,,Een iconische naam van hét mediacafé van Hilversum gaat verloren. Wat een treurig gebrek aan historisch besef. Ook het karakter van de Jonge Haan zal plaats moeten maken voor ‘een nieuw concept’, zoals dat heet. Deze boomer – durf ik te zeggen – is in rouw gedompeld.’’

Wouter Ruaris

Er ligt een schat aan omroepgeschiedenis op deze plek. Veel deals over radio en tv-programma’s zijn aan een van de tafeltjes van de Jonge Haan gesloten. Dat gebeurde vooral in de jaren ’50, ’60 en ’70 (en ook wat later), toen de AVRO, VPRO en even verderop de VARA nog de buren vormden. Wouter Ruaris (handlezer Professor Drabb) was toen artiestenmanager en wist aan een van de tafels van de Jonge Haan illusionist Hans Klok te contracteren. ,,Het was de beste plek om af te spreken. Veel bekende Nederlanders kwam je er tegen, journalisten, omroepmensen, managers. Nuttig volk voor mij.’’ Volgens Ruaris gebeurden er ook zaken ,,die het daglicht niet konden verdragen.’’ Specifieker wilde of kon hij daar niet op ingaan.

Nino de Boer

Drinken wellicht? Als we oud-eigenaar en bezoeker Nino de Boer mogen geloven, vloeide de drank er rijkelijk. ,,In de jaren ’60 en ’70 werd er veel gezopen. Als de musici van de verschillende orkesten uitgespeeld waren, stonden ze rijen dik voor de deur. We hadden ook een sociale functie in de buurt. Tja, en dan de omroepmensen. Héél veel omroepmensen. De Jonge Haan hoort bij de omroep. Of hoorde misschien wel.’’

Koos Postema

,,Een buitengewoon slecht besluit’’, zo reageert Koos Postema. Nog bijna wekelijks is deze omroepman (begonnen bij VARA’s Dingen van de Dag) met wit wijntje en een groepje maten in het café te vinden. Niks herinnert meer aan de goeie oude tijd, zegt Postema. De tijden dat het café vol zat met omroepmensen en muzikanten van de The Skymasters, Orkest Malando, Ramblers, Metropole Orkest en VARA’s Dansorkest. ,,Ik heb er altijd verschrikkelijk veel plezier gehad. Zestig jaar geleden kwam ik er al, met een gevuld loonzakje in m’n hand – ja, zo ging dat toen nog – gingen we naar de Jonge Haan. Er was toen in Hilversum nog niet zoveel op dat vlak.’’

Postema kan zich boos maken over de in zijn ogen foute naamsverandering; ,,Een café met de lange geschiedenis van de Jonge Haan ga je niet De Eendracht noemen. Dan begrijp je het niet. Dit café moet áltijd de Jonge Haan blijven. Ik blijf het in ieder geval de Jonge Haan noemen, al staat er heel groot De Eendracht op de gevel. Ook van andere bezoekers hoor hetzelfde.’’

Joop van Zijl

Ook Joop van Zijl (onder andere presentator NOS Journaal) viel zo ongeveer van zijn stoel toen hij over de nieuwe naam hoorde. ,,Werkelijk onvoorstelbaar. Zo’n iconisch café ga je niet De Eendracht noemen.’’ Van Zijl kan zich nog een erg grappige anekdote herinneren over Netty Rosenfeld (toen zij nog omroepster was bij de AVRO). Als Rosenfeld een bepaald tikgeluid tegen de microfoon maakte, was dat het sein voor de obers om bitterballen en een drankje klaar te zetten in de Jonge Haan.

,,In die tijd hing ik aan de lippen van de bekende radioverslaggevers. Ik had grote bewondering voor de manier waarop zij reportages maakten. Vooral voor de speciale invalshoek die ze kozen. Dát is voor mij ook de Jonge Haan-tijd.”

Ton Verlind

Voor Ton Verlind (Brandpunt, later Mediadirecteur KRO) stoort het ook dat de Jonge Haan overgenomen is door een keten. ,,Het is een echte plaag. Het gaat dan niet meer om liefde voor het vak maar om rendement. We zouden ze moeten boycotten.’’ Daarbij doelt hij niet specifiek dat De Eendracht geboycot moet worden, maar zaken die tot een groter geheel behoren. ,,Ik vind dat je zoveel mogelijk naar lokale ondernemers met hart en ziel moet gaan. Dit soort ketens wil alleen maar veel geld verdienen. Het gaat hen om rendement. Toen ik las van de overname dacht ik: potverdikke, daar gaan we weer.’’

Verlind vindt dat de nieuwe eigenaren ,,verdomd weinig respect hebben getoond voor de omroepgeschiedenis. Een geschiedenis die zich ook heel erg heeft afgespeeld in de Jonge Haan. Ze laten zomaar een bekend merk, een absoluut begrip in Hilversum, verdwijnen. Nog een heel klein beetje proef je nu nog de oude sfeer van vroeger. Dat zal snel verdwijnen. Kijk, ik vind dat je mag moderniseren, maar doe dat wel met respect richting de geschiedenis en richting de mensen die er vroeger vaak kwamen.’’

Bert Kremer

De bekende cameraman Bert (‘Bertje’) Kremer heeft er jarenlang gratis koffie gedronken. ,,Dat komt’’, zegt hij, ,,omdat ik een keer tien minuten lang de naam Jonge Haan in beeld had, toen ik Koos Postema filmde. Koos zat op het terras en ik stond op de ’s-Gravelandsweg te filmen. Toen de eigenaar later bij RTL 4 het interview op tv zag, belde hij meteen en zei: jij mag elke dag gratis een kopje koffie komen drinken.’’

Geschiedenis de Jonge Haan

Bíjna honderd jaar bestaat het etablissement aan de lommerrijke ‘s-Gravelandseweg. Maar de naam de Jonge Haan bestaat iets minder lang. In 1925 richtte Henk Hiensch Hotel Hiensch op in het pand dat nu de Jonge Haan heet. Vlak na de oorlog heette het Hotel Hiensch met (kippen)restaurant de Jonge Haan. De AVRO, de VPRO en ietsje verderop aan de Heuvellaan de VARA, vormden de buren. Het restaurant werd een café, dat dienst deed als stamkroeg voor veel omroepmedewerkers. In die tijd werd het ook wel oneerbiedig ‘de kantine van de omroep’ genoemd. In de Jonge Haan zijn vele contracten getekend met omroepmensen en artiesten. Toen bijna alle omroepen nog hun eigen orkest hadden, stonden in de pauzes van de concerten lange rijen musici voor de bar. Er waren op zeker moment zóveel pofklanten van de AVRO, dat de toenmalige uitbater Hans Passon iedere maand de bonnen maar naar de boekhouding van de naastgelegen ‘Algemene’ bracht. Op de loonstroken van de betreffende werknemers stond dan als extra ‘heffing’ vermeld: inhouding Jonge Haan. Deze gang van zaken wordt bevestigd door mensen die het café destijds bezochten. (Bron: 100 jaar Hilversum Mediastad door Peter Schavemaker).

Peter van Wijhe

Twintig jaar werkte Peter van Wijhe bij de Jonge Haan. Vanaf 1965 zag hij vele bekenden voorbij trekken: Gerrit den Braber, Arie Kleywegt, Mick Jagger en Bill Wyman (Stones), Nina Simone, Jan Blokker, het complete Brandpunt-team (Ad Langebent, Aad van den Heuvel etc), Ron Brandsteder, de muzikanten Bart en Erik van Lier, Joop de Roo, Gary Brooker (zanger Procol Harum), Gert Timmerman (plus dochters) en, om het zeer onvolledige lijstje af te sluiten, cameraman Hans Koekoek.

In de Jonge Haan komt hij niet meer. ,,Laatste keer dat ik er was zag ik vijf mensen aan de bar zitten, die alleen maar op hun telefoon keken. Ach ja, de tijden veranderen. Ik hou het bij mijn geweldige herinneringen. Als ik het opnieuw zou mogen doen, zou ik zo weer bij de Jonge Haan gaan werken. Wát een leuke tijd was dat.’’