Stichting wil ‘het denken’ van Wim T. Schippers verspreiden, continueren en toekomstbestendig houden

De Stichting Wim T. Schippers heeft als doel het werk en het gedachtengoed van de programmamaker, (stem)acteur, schrijver, presentator en beeldend kunstenaar Wim T. Schippers (1942) bekend te maken, te verspreiden en te continueren.

Sjarel Ex is secretaris en penningmeester van de stichting. Mediajournalist Peter Schavemaker sprak met Ex.

Ex: “Het liefste wat wij zouden doen is, nu Wim er nog is, hem hierin ondersteunen. Hij verzint, maakt en bewerkt nog steeds dingen. Zijn creatieve kracht is onverminderd groot. Mocht het zo zijn dat hij er straks niet meer is, dan is het bestuur van deze stichting degene die probeert om het gedachtegoed van Wim, maar ook de mentaliteit – de onlogica, de schoonheid van het bijna niet waarneembare, het gewone – om dat voort te zetten. Dat is best lastig, omdat je dat per generatie moet benoemen. Wim heeft er alle vertrouwen in dat wij als bestuur dat namens hem kan doen, voor zijn oeuvre. Als bestuur gaan wij ook stimuleren dat anderen in zijn geest verder werken.”

Bij deze geestverwanten kijken jullie ook naar nieuw talent. Is dat toekomstbehoud?
“Absoluut. Wij willen de mentaliteit en de vrijheid, die Wim T. Schippers altijd heeft gezocht – in elke discipline van kunst – op een bepaalde manier kan worden voortgezet, zodat de geest van de Sixties, Seventies en Eighties zonder probleem in de volgende generaties opduikt en ondersteund wordt.”

Geven de verschillende disciplines de stichting veel kansen om de toekomst van het werk te behouden?
“Het bestuur bestaat daarom ook uit mensen uit de theater-, literatuur- en beeldende kunstwereld.”

“Een tentoonstelling over het mediawerk van Wim T. Schippers in Beeld & Geluid zou geweldig zijn”

Wim T. Schippers heeft voor de VPRO legendarische tv- en radioprogramma’s gemaakt en bedacht, Zoals De Barend Servet Show, Sjef van Oekel en zijn betrokkenheid bij Hoepla (1967). Dat media-oeuvre is ondergebracht bij Beeld & Geluid. Ziet de stichting in de toekomst een tentoonstelling zoals op dit moment de pop-up presentatie Toen werd Nu over Van Kooten & De Bie?
“Ja, dat zou geweldig zijn. Er op dit moment nog geen gesprek hierover met Beeld & Geluid. Als stichting zijn wij compleet vrij om dat te doen. Zolang Wim er is zullen wij hem helpen. Het Stedelijk Museum heeft veel van zijn beeldende werk. In zijn andere disciplines kun je podia en museum soortgelijke projecten uitvoeren.”

In de zogenoemde tweede fase in het beleidsplan spreekt de stichting over onderzoekers en mediaprofessionals.
“We kijken als bestuur wie er zou passen in deze profielen.”

Je sprak eerder over heruitvoering en heruitzending van bijvoorbeeld televisieprogramma’s en theaterprogramma’s.
“Sommige televisieprogramma’s zijn gedateerd. Je weet nooit hoe zich dat nu houdt. De klap die bijvoorbeeld het fragment uitdeelde waarin Koningin Juliana bezig is met spuitjes schoon te maken (destijds te zien in he tv-programma Barend is weer bezig uit 14 december 1972), dat bij een kabinetscrisis veroorzaakte. Hier kun je nu vrolijk over maken. Maar toen was het bijna een culturele revolutie. Deze analoge geschiedenis zou nu kunnen plaatsvinden, met hedendaagse kunstenaars.” “Dat geldt ook hoe men nu zou kijken naar Hoepla.”

Welke impact zou dat anno 2025 hebben, is dan de vraag?
“Ja. Dat is ook de rol van kunst. Het biedt een perspectief op de werkelijkheid.”

Welke rol speelt de VPRO in jullie plannen en stichting? Wim T. Schippers heeft de omroep mede groot gemaakt.
“De VPRO-geschiedenis is prachtig, fabelachtig bijna. Alle leden van het bestuur zijn lid van de VPRO. De relatie tussen de Wim en VPRO is op een gegeven moment koeler geworden, mede door misverstanden. Hij had bijvoorbeeld graag De Nationale Wetenschapsquiz voortgezet. Die is hem ontnomen.”

Willen jullie als stichting in gesprek met de VRPO om bijvoorbeeld een avond werk van Wim T. Schippers uit te zenden?
“Dat is een heel leuk idee, dat hadden wij nog niet bedacht. Zijn mediawerk maakt een groot deel uit van de missie van onze stichting. Het zou prachtig zijn om het werk in de media van toen nu opnieuw relevatie te kunnen geven.”

Televisieprogramma’s van Van Kooten en De Bie zijn terug te kijken op een officieel YouTube-kanaal
“Op YouTube staat al veel van zijn werk.”

Wim T. Schippers is sinds de jaren ’60 toonaangevend.
“Hij heeft veel successen gevierd, zoals Going to The Dogs (1986), waarbij hij een aantal herdershonden een toneelstuk liet opvoeren. Maar er zijn ook andere theater- en muziekproducties. Het zou mooi zijn als we dat soort werk steeds weer opnieuw wordt opgevoerd en uitgevoerd.”

Ook de Pindakaasvloer is iconisch, origineel uit 1969. In 1997 was de vloer te zien tijdens een overzichtstentoonstelling van Wim T. Schippers in het Utrechtse Centraal Museum. Sjarel Ex was als directeur hierbij betrokken. ‘De Pindakaasvloer was een van de belangrijkste aankopen van 2010,’ zei Ex hierover, toen hij als directeur van het Rotterdamse museum Boijmans van Beuningen het idee dat jaar aankocht.
“De vloer is toen opnieuw door tienduizenden mensen bekeken, ondanks enorme discussies of de vloer niet gevaarlijk zou zijn en waarom je daar geld voor zou moeten betalen. Men vond het idioot. Dit werk schijnt nooit zijn actualiteit te verliezen, ook internationaal is veel belangstelling.”

Rond de Utrechtse overzichtstentoonstelling zei Sjarel Ex in De Volkskrant van 28 februari 1997 (geschreven door Ariejan Korteweg) over Wim T. Schippers: ‘Zijn cultuurbenadering is heel Nederlands, vindt Ex. ‘Ik durf te zeggen dat de cohesie van Nederland, ons gemeenschappelijk bewustzijn, voor een wezenlijk deel door hem wordt bepaald’.
“Zo fenomenaal als hij in Nederland is, zo moeilijk is het voor hem om dat in het buitenland te zijn. Het zou mooi zijn om die rol ook in andere culturen te krijgen. Vergelijkbaar zie je het buitenland een dergelijke rol als ‘de hofnar’ of ‘aanzwengelaar’ van cultuur. Wim is nog steeds heel bepalend voor de Nederlandse cultuur en daarin moeilijk wordt gekend in het buitenland.”

In dezelfde krant vervolgd Ex: ‘Wim T. Schippers is een van de interessantste kunstenaars van de afgelopen veertig jaar. Een onuitputtelijke ideeënman die – en dat is bijzonder – veel van zijn ideeën realiseerde.’
“Daar is niks aan veranderd, Wim wordt een jaartje ouder. Helaas is Ellen Jens, de vrouw van Wim overleden, dat had grote impact. (Jens werkte als tv-regisseuse en producer veel samen met Wim T. Schippers, bijvoorbeeld bij De Fred Hachéshow en We zijn weer thuis). Op dit moment werkt Wim keihard in zijn atelier aan nieuw werk, vooral beeldende kunst. Er is nog steeds een enorme bron van artistieke creativiteit in zijn wezen.”

‘Het denken’ van Wim T. Schippers is de basis van zijn succes en van de stichting.
“Ja.”