Columnist, schrijver en media-expert Marianne Zwagerman en Margiet Vroomans (presentator Radio 4) hebben in het NPO Radio 1 programma ‘De Ochtend’ gereageerd op de plannen om Radio 6 op te heffen. Op 2e Pinksterdag wordt er in het Vondelpark een ‘protestconcert’ georganiseerd om de publieke zender te behouden.
Margriet Vroomans geeft aan dat het gebrek aan een FM-frequentie de reden is dat het zo slecht gaat met NPO Radio 6. Vroomans: ‘Het is de taak van publieke omroep om een genre waar niet iedereen van houdt in de lucht te houden.’ Maandelijks luisteren er ongeveer 150.000 mensen naar deze soul en jazz-zender en zijn de totaalkosten zo’n 3 miljoen euro per jaar. Volgens Vroomans mag het bereik en kosten niet direct de reden zijn om te stoppen. ‘Wanneer je een zender niet de kans geeft door alleen uit te zenden via de kabel en het web en niet via FM, dan geeft je zo’n zender ook niet de mogelijkheid om meer luisteraars te trekken.’, aldus Vroomans.
Marianne Zwagerman luistert nooit naar deze zender en vindt het ook een goed idee dat deze zender wordt opgeheven als publieke zender. ‘Je kunt niet alle niches bedienen. Ik ben zelf een enorme liefhebber van moderne country en western en dat hoor ik ook nooit door Hilversum. Dat geeft ook niet, want ik beluister het via Youtube, Spotify en het internet blijf ik goed op de hoogte van deze muziek.’ Volgens Zwagerman gaan niet alleen de publieke omroep, maar ook deze online kanalen vaak ook de verdiepen aan ‘Op Youtube kan ik de meest fantastische interviews bekijken met de artiesten die deze muziek maken, alleen moet je een klein beetje ervoor op zoek gaan. Waarom zou een publieke omroep dit wel voor jazz moeten doen en voor country en western niet?’, aldus Zwagerman.
Dat Radio 6 ook de kans biedt aan jong talent door hen een podium te geven is volgens Zwagerman ook geen goed argument. ‘Als er één export-product is waar Nederland groot mee is dan is dat Dance. Spinnin Records is één van meest succesvolle dancelabels ter wereld zit hier in Hilversum en hebben nog nooit een publieke zender nodig gehad om talent te ontwikkelen. Afro Jack heeft echt geen 3FM nodig gehad om de wereld te veroveren.’ Zenders waar weinig mensen naar luisteren moeten volgens haar geen publiek geld krijgen. Zwagerman: ‘Jonge musici hebben geen publieke omroep nodig om hun publiek te bereiken. Met 150.000 luisteraars kun je commercieel als internet radiostation prima uit te voeten. Laat die mensen in Vondelpark allemaal ergens lid van worden en vraag hen 50 euro. Als ze er dan zoveel voor over hebben in plaats van een een gratis concert. Met een beetje commitment heb je zoiets snel uit de grond gestampt.’
Het is altijd weer een dilemma welke ‘niche’ je wel of niet moet bedienen via de publieke omroep. Het idee dat alles maar via internet en liefst nog commercieel ook geregeld moet worden is een typisch voorbeeld van de rechts populistische oorlog tegen de publieke omroep. “Ieder voor zich en You Tube voor ons allen” is zo’n gemakzuchtige formule. Daarnaast zijn er nog luisteraars, die de analoge. lineaire media verkiezen boven al die digitale kanalen. Dat komt niet uitsluitend door een achterstand op technologisch gebied, maar ook omdat het toch een heel andere en prettige manier is om informatie, educatie, ontspanning en amusement tot je te nemen. Kijk- en/of luistercijfers en rendement mogen inderdaad niet de enige redenen zijn om een zender in de lucht te houden. Naast kwantiteit vormt kwaliteit beslist tevens een belangrijk criterium. Ik meen wel dat een stroming of genre niet al te specifiek moet zijn, want je kunt inderdaad niet alle micro-nissen aan hun trekken laten komen. Soul, jazz en blues zijn breed en belangrijk genoeg om een aparte zender te rechtvaardigen. De vraag is of je in FM ether of DAB+ verder zou moeten investeren, zeker wanneer laatst genoemde de toekomst schijnt te worden.
Wellicht dat in internationale onderhandelingen over de verdeling van etherfrequenties nog wat extra ruimte geclaimd kan worden voor Nederlandse zenders. Ik weet eerlijk gezegd niet hoe dit juridisch, sociaal en politiek eigenlijk werkt.