Elger van der Wel: ‘Podcasts zullen steeds meer achter betaalmuren verdwijnen’

In aanloop van de Online Radio Awards interviewen wij diverse online radiomakers en podcasters. Ditmaal: Elger van der Wel.

Na het succes van de Wie is de Mol-podcast Trust Nobody, ben je gestart met De Telekids Generatie-podcast. Hoe kwam je op het idee?
Ik wilde al langere tijd een documentaire-achtige podcast maken en Telekids leek me een mooi onderwerp. Ik ben opgegroeid met dit kinderprogramma in de jaren ’90 en dat heeft uiteindelijk gezorgd dat interesse in media en het creatieve maakproces dat daarbij hoort bij mij werd aangewakkerd. Ik merkte dat dit bij generatiegenoten ook zo was en dat daardoor ontstond bij mij de vraag: wat is de impact van Telekids op mijn generatie? Kan ik dat in beeld brengen? Het resultaat is een twaalfdelige podcast met een hoop nostalgie, waarin die vraag -in mijn ogen- ook echt wordt beantwoord. De serie is inmiddels afgerond en mijn focus ligt weer bij Trust Nobody, want 5 september begint het jubileumseizoen van Wie is de Mol?

De Online Radio Awards 2020 hebben dit jaar als thema ‘Groei’. Hoe laat jij je podcast groeien in luisteraars?
Als zelfstandige maker zit de kracht uiteindelijk vooral in het binden van een groep hele enthousiaste luisteraars die anderen weer vertellen over je podcast. Mond-tot-mond-reclame is echt zo ontzettend belangrijk bij podcasts. Ik merk uiteindelijk dat dat veel meer doet dan promotie op social media of een interview over je podcast in de traditionele media.

Waar hou je je nog meer mee bezig?
Het afgelopen jaar heb ik besloten om verder te investeren in podcasting. Ik heb mijn eigen podcaststudio gebouwd in Utrecht, genaamd Podcaststudio Utrecht. Hierin maak ik mijn eigen podcasts (in het geval van Trust Nobody samen met Nelleke Poorthuis en Mark Versteden) en werk ik opdracht van bedrijven. Daarnaast adviseer ik mediaorganisaties over online/digitale ontwikkelingen; op dit moment onder meer voor het FD. Tot slot ben ik sinds begin dit jaar docent van de minor Media Innovatie aan Hogeschool Windesheim.

Steeds meer podcasts zijn exclusief op een bepaald platform te beluisteren. Spotify was één van de eerste platforms die hiermee begon, maar ook op bijvoorbeeld JUKE bevat exclusieve podcastseries. Is dit volgens jou een goede trend?
Voor luisteraars is dit uiteraard geen fijne ontwikkeling. De kracht van de techniek achter podcasts is dat het een open technologie is op basis van RSS, waardoor elke podcast in elke app te beluisteren is. De exclusiviteitsdeals zijn echter een hele logische ontwikkeling nu de commerciële belangen groter worden. Voor platforms is het een interessant middel om meer gebruikers voor zich te winnen.

NPO heeft door rechtenkwesties diverse muziekpodcasts van internationale platforms getrokken. Er heerst so wie so veel onduidelijkheid wat de rechten en plichten rondom podcasts. Is er volgens jou meer regelgeving nodig omtrent podcasting?
Zodra het gaat om muziek is het gedoe. Dat was vroeger al zo met radiostreams en met podcasts is dit ook al sinds 2005 een uitdaging. Je hebt in Nederland te maken met Buma/Stemra en SENA, waarvan alleen die eerste een podcastregeling heeft. Daarmee heb je echter nog niet het muziekgebruik voor de rest van de wereld afgedekt, wat natuurlijk compleet idioot is. Als jij een Nederlandstalige podcast maakt, richt je je op een Nederlands publiek en zou je gewoon vrij gemakkelijk de muziekrechten voor enkel Nederland moeten kunnen regelen, zonder daarna nog gezeik te krijgen.

Welke invloed heeft corona gehad op het gebied podcastconsumptie én -productie?
Je zag dat de podcastconsumptie de eerste weken van de coronamaatregelen terugliep, omdat mensen hun luisterroutine (bijvoorbeeld woon-werkverkeer) kwijt waren. Vervolgens zag je echter weer nieuwe routines ontstaan en trok de beluistering aan. Qua productie heeft het op afstand opnemen van gesprekken en interviews een vlucht genomen. Ik had hier al wel ervaring mee, maar het was in het voorjaar de standaard voor alle podcasts die ik maakte. Qua geluidskwaliteit hoef je, als je het goed doet, niet in te leveren, al hoorde ik wel veel podcasts die gewoon een opgenomen Skype-gesprek waren. Zonde, want het is niet nodig.

Welke innovaties zie jij op podcastgebied?
Er gebeurt veel op het gebied van advertentietechnologie, onder meer Spotify investeert hier flink in. Ook Google heeft zijn Ad Manager in de VS nu opengesteld voor audio. Daarnaast gebeurt er veel als het gaat om donaties. Als maker kun je inmiddels kiezen uit een flinke reeks aan donatieplatformen en voor luisteraars is betalen aan een maker gewoner geworden. Waarschijnlijk zul je stap voor stap zien dat podcasts meer achter betaalmuren verdwijnen, omdat het advertentiemodel zijn grenzen kent. 

Kijk voor meer informatie op onlineradioawards.nl