De publieke omroep zit -en ik zeg dit met spijt- behoorlijk in de shit. De analyses waardoor dat komt verschillen. Maar op basis van wat ik zie, is dit de gemeenschappelijke irritatiefactor: er is gebrek aan leiding en regie, onvoldoende affiniteit met wat zich in de gewone samenleving voltrekt en dit leidt binnen het systeem tot zelfgenoegzaamheid, egocentrisme en navelstaarderij. Zowel bij de organisaties als de gezichtsbepalende programmamakers en producenten. De NPO sluit zich steeds meer op in het eigen gelijk, is een dolende ridder, het kompas ontbreekt. Het gebrek aan een gemeenschappelijke horizon en een heldere koers is de afgelopen jaren gecompenseerd door een uitdijende bureaucratie van anonieme mannen en vrouwen zonder voeling met de samenleving die hun ondefinieerbare invloed uitoefenen. Het heeft tot niets geleid dan meer chaos. De grootstedelijke thema’s (minder dan de helft van Nederland) zijn in de programmering dominant, de problemen die daar spelen richtinggevend. De NPO staat niet naast de burgers, maar erboven. De pijnlijke werkelijkheid van een uiteenvallende samenleving en de oorzaken blijven onbesproken. De NPO is een feestje voor eigen familie. Ze hebben het vooral gezellig met elkaar.
Steeds vaker overvalt je het gevoel dat het gaat over een werkelijkheid waarvan jezelf geen deel meer uitmaakt. Dagelijks kieperen de presentatoren een stevige bak ellende over de samenleving en knagen zo voortdurend aan het volksgeweten. Het gaat meestal over de problemen, zelden over de (onaangename) oplossingen. Een groeiend deel van kijkers en luisteraars opzadelend met het gevoel dat ze op tal van terreinen tekortschieten. Omgekeerd mist een deel van het volk bij de NPO mededogen met de dagelijkse problemen die zij ondervinden. ‘Ons wordt verweten dat we Wilders groot hebben gemaakt’, zei presentatrice Fidan Ekiz toen ze publieke zendtijd gebruikte om zich te beklagen over de onverwachte opheffing van haar talkshow Op1. Velen haastten zich die opmerking te relativeren, maar hij zou wel eens dichter bij de waarheid kunnen liggen dan Fidan hoopt. Wat opviel bij de eerste grafredes rond het verdwijnen van Op1 was dit: de toppresentatoren verscholen de zorg over hun eigen positie achter een zielig verhaal over de slechte manier waarmee de publieke omroep omgaat met medewerkers. Ze worden via flexcontracten al jaren monddood gemaakt en behandeld als oud vuil. De manier hoe Op1 aan zijn eind komt past in dat patroon. Wat we zagen waren krokodillentranen. Toen WNL-baas Bert Huisjes in een interview dat ik in oktober 2022 met hem had voor het mediavakblad Spreekbuis alarm sloeg over een onveilige werksituatie voor journalisten bij de publieke omroep, hoorde je die presentatoren niet. Er is een teveel aan fixatie op het eigen belang, te weinig maatschappelijk engagement en kritisch vermogen ten aanzien van het functioneren van de publieke omroep zelf. Het is precies dat waarop de NPO de komende tijd afgerekend zal worden.
Geen behoefte aan kritische reflectie
Wat mij de afgelopen maanden opviel is het totale gebrek aan interesse voor de discussies die zich afspelen rond de publieke omroep. In mei van dit jaar interviewde ik Ton F. van Dijk, ooit omroepman van het jaar, uitvinder van het moderne programmeringsmodel, een man met expertise zou je zeggen. Hij hekelde de fixatie van de top van de NPO op pogingen om Ongehoord Nederland buiten de deur te zetten. ‘Zo drijf je de teleurgestelde burgers in de armen van partijen die niet het beste met de samenleving voor hebben’. Dat zou, zo vreesde hij, rond de publieke omroep een negatieve dynamiek op gang kunnen brengen. ‘Voor je het weet komt er na de volgende verkiezingsoverwinning van de BBB een coalitie over rechts met een zinnetje in het regeerakkoord dat we van drie naar twee netten gaan en dat over vijf jaar de omroepen afgeschaft zullen worden’. Van Dijk pleitte ervoor om maatschappijcritici, ook als ze raken aan grenzen, niet uit te sluiten, maar om ze te helpen in het debat een redelijke plek te vinden. Zijn geluid werd niet gehoord. Kritiek uit de gezellige extended familie van naar millionairschap bewegende externe producenten en presentatoren, wegduikende directeuren en journalisten die zich buiten elk maatschappelijk debat plaatsen zolang hun persoonlijke positie maar niet in het geding is, was zijn deel. Ton F.; ‘Ons grootste maatschappelijk probleem is dat er veel wantrouwen is, iedereen staat tegenover elkaar en maakt elkaar uit voor van alles en nog wat. Je zou hopen dat juist de publieke omroep een arena blijft waar al die groepen vertegenwoordigd zijn en op de een of andere manier met elkaar in gesprek blijven’.
Binnen een half jaar na dato dient zijn gelijk zich aan: Wilders wil af van de publieke omroep, Omtzigt opteert voor het afstoten van een net en van de BBB en de VVD mag het een tandje minder. Hoeveel alarmerender moet de werkelijkheid nog worden, voordat de extended familie uit zijn winterslaap (don’t panic, we travel first class Titanic) ontwaakt?
TON VERLIND
Yascha Mounk gisteren had gisteren een zinnige bijdrage bij Buitenhof.
Gingvdan wel niet over de npo maarcde kloof tussen de elite en de rest van het volk.
T. Verlind heeft gelijk. Bij de NPO zitten nono’s aan de knoppen die zich bezighouden met de plaatsing van formatjes die dagelijks in enorme hoeveelheden door de aangesloten omroepen worden aangedragen. Veelal onbenulligheid troef en weinig educatieve en informatieve hoogvliegers. De ideeën van programmamakers worden bepaald door wat zij denken dat aanslaat en scoort bij de genremanagers, niet door wat maatschappelijk relevant is. Hieraan moet z.s.m. een einde worden gemaakt, niet door Wilders of BBB maar door gedreven makers met visie die snappen dat het 5 voor 12 is voor ons mooie publieke bestel.
Lang verhaal van Verlind, maar concreet aangeven hoe het dan moet doet ie ook niet. Een hoed vol gemeenplaatsen en wel gek, als je ON! van de buis haalt dan drijf je ze ’t gure bos in. En wat gebeurt er nu met ON! Ton? Is dat de oplossing, nog meer van die wel – kuch – maatschappelijk relevante journalistiek, infotainment en amusement? Asielzoekers werpen.
Heeft u de oplossing dan wel? Volgens mij gaat dit stukje niet alleen maar over ON. Opvallend dat u juist dat er weer tussenuit pikt.
Ik ben nauwelijks in teluhvisie geïnteresseerd (heb andere bronnen), maar ON! is ’t enige concrete voorbeeld dat wordt genoemd. Nou, noem dat maar een oplossing. En dat de arbeidsvoorwaarden beter mogen, prima, maar dat maakt vooralsnog weinig verschil in wat de NPO brengt. En denk je nu echt dat bij een ander format Jannie en Joop wel naar de NPO gaan kijken, iets wat ze alleen maar doen bij amusement. Niet voor niets dat Wilders de NPO wil opheffen, zijn achterban is helemaal niet geïnteresseerd in wat voor maatschappelijk relevant programma dan ook. Ook niet als ’t over hunzelf gaat. Dat hebben ’t verleden en heden al genoeg uitgewezen. Next.
De dag dat je wist dat er van Plasterk een onguur rechts kabinet moet komen.
=
“Ik blijf strijden tegen die kutwijven van de wokegeneratie.”
Johan Derksen, Ziggo Dom – Ticket 75 euro, zonder statiegeld
AD 11-12-2023
=
De werkelijkheid is niet dat de samenleving uit elkaar valt, het is de onwil van velen om solidair te zijn, dat is een grote splijtzwam met veel lege egoïstische boze woorden. En waar ‘het volk’ dringend behoefte aan heeft is niet het sluiten van de grenzen en waar ze in de provincie ’t minste last van hebben, maar aan goedkopere boodschappen, zorg en betaalbaar wonen. Precies de onderwerpen waar links zich sterk voor maakt. Maar links wordt gedemoniseerd door de horde die doof en blind is voor de ongure sprookjes van Wilders en consorten. Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikke. Precies ’t omgekeerde. Eigen volk eerst en ze gaan mogelijk krijgen wat ze verdienen, weinig en een land waar de burgers tegenover elkaar komen te staan in plaats van naast elkaar. Verbinden als misselijk vloekwoord. Maar dan zien we wie de grootste masked singer is in z’n schaapspak.
F.S. vandaag
=
Beruchte complotdenker Alex Jones terug op X na poll van Musk
Alex Jones, een invloedrijke verspreider van nepnieuws en complottheorieën, heeft weer toegang tot zijn account op X, voorheen Twitter.
Tot dit besluit kwam X-baas Elon Musk, na de zaak via een poll te hebben voorgelegd aan gebruikers. ‘Vox Populi, Vox Dei’, schreef hij erbij: ‘De stem van het volk, de stem van God.’ Haast twee miljoen mensen stemden, waarvan 70 procent vond dat Jones terug moest komen. ‘Het volk heeft gesproken, en zo zal het zijn’, schreef Musk daarop.
Volkskrant 11-12-2023
=
Mensen die boos zijn, denken dat ze dan per definitie gelijk hebben. De venijnige manier waarop Wilders dat doet, maakt de democratie kapot.
Marjan Slob – Volkskrant 11-12-2023
=
#OPVANGCRISIS #KLIMAATCRISIS #DEMOCRATIECRISIS
=
Mon Dieu, ayez pitié de moi et de ton pauvre peuple.
Willem van Oranje (apocrief)
De publieke omroep is vanuit historisch oogpunt al een systeem waarin polarisatie onontkoombaar was. Het gedonder begon al met het gevecht om de zendtijd (1930). In de eerste jaren van het journaal mocht geen nieuwslezer of een weerman in beeld, want stel dat die iets verkeerds namens de gezamenlijke omroepen zou zeggen. Toen volgens indertijd wettelijke regels Radio Veronica tot het bestel wilde toetreden was het de invloed van de publieke omroep die (via toenmalig minister Van Doorn; geheel ’toevallig’ ex-KRO voorzitter) het de nieuwkomer bijzonder lastig wist te maken. Veronica had in mijn ogen geen schone handjes; zeker niet. Maar een organisatie die op wettelijke gronden probeert een publieke omroep te worden en volgens de rechter aan de normen voldoet behoort niet met politieke spelletjes tegengewerkt te worden.
De Zenderkleuring (1979, wie kent ‘m nog…) leverde zoveel onderlinge discussie tussen omroepen op dat je er moe van werd. Daar had de omroep het ook bepaald druk met zichzelf, zonder dat de luisteraar of kijker iets gevraagd werd.
Het NOS Journaal is binnen dit kader een verhaal apart (men leze ’50 Jaar NOS Journaal’, auteur: Ad van Liempt. Ik ben daar nogal aparte verhalen in tegengekomen.)
De lijst lijkt eindeloos, terwijl de publieke omroep -zoals Verlind terecht opmerkt- inmiddels tot een op volle zee dobberend, met om de vis en water knokkende drenkelingen bevolkt vlot lijkt te zijn geworden.
Als het om personeels- en beloningsbeleid gaat dan zwaaien lens en microfoon altijd in de richting van de NPO. Wellicht mag ik eens opmerken dat het bij een aantal regionale omroepen (RPO) net zo erg, zoniet erger is. Recent kreeg ik lucht van een contract tussen een publieke regionale omroep en een producent, waarin de producent volledig financieel en juridisch werd uitgekleed. Het bleek geen incident te zijn. Tegelijk vind ik het discutabel dat een RPO wél eigen acquisitie en productie van commercials mag doen en de NPO niet. RPO reclame zou volgens de kanalen van de STER moeten lopen. Dat gebeurt nu niet. Dat is niet alleen nadelig voor vooral kleinere producenten, maar in mijn ogen ook met twee maten meten.
Het scenario waarin de publieke omroep zal moeten inleveren is eigenlijk een archiefstuk. Was het niet zo dat decennia lang al de vraag werd gesteld of de publieke omroep het nog tien jaar uit zou kunnen houden? Wellicht dat daar in de komende tien jaar nu eindelijk eens een antwoord op komt.
Ik zie dat antwoord met belangstelling tegemoet. Mijn oplossing voor dit al jarenlang etterende probleem: de hele zaak grondig doorlichten, overtollige kanalen schrappen, de terugkeer van een gedegen opleiding voor beginnend omroeppersoneel en vooral helder, toetsbaar en beter te handhaven beleid.
Je wordt op je wenken bediend. De Ster is per 1 januari de reclame verkoopmaatschappij voor de RPO. ORN stopt.
Klopt, maar volgens mij mogen de Regionale omroepen nog wel zelf reclame in hun eigen gebied verkopen.
Het bestel hebben we te danken aan Philips die in de jaren 20 begon zendtijd te verkopen aan clubs als KRO en NCRV omdat de AVRO de zendtijd op de Hilversumse zender niet vol kreeg.
Ze hadden zelf, net als RCA in Amerika met NBC zelf de programma’s moeten maken.
Dan hadden we hier gewoon commerciele omroep gehad.
Dat was voorganger Idzerda al in 1919 vanuit DenHaag.
Echt? Philips? En waar was de VARA in die tijd?