Historisch persbericht uit 1974 opgedoken tijdens opschoning Radio Veronica-archief
Juul Geleick, al decennialang betrokken bij het ordenen en digitaliseren van het historische Radio Veronica-archief, heeft tijdens zijn huidige opschoonwerkzaamheden voor Beeld en Geluid opnieuw een bijzonder document uit 1974 gevonden. Het gaat om een opmerkelijk persbericht van de VARA, verstuurd enkele dagen nadat zeezenders Veronica en Radio Noordzee op 31 augustus 1974 noodgedwongen hun uitzendingen hadden gestaakt.
In het bericht kondigt de VARA aan op zaterdagmiddag “veel lichte muziek” te gaan draaien – een poging om de grote groep jonge luisteraars op te vangen die de zeezenders verloren zagen gaan. Het programma zou worden gepresenteerd door Felix Meurders, die een selectie uit de Top 30 zou laten horen.
Geleick kan er met terugwerkende kracht om glimlachen: “Eerst jarenlang de zeezenders bestrijden en dan dit. Hilversum hé?”
Het moment is illustratief voor de radiogeschiedenis van de jaren ’70, waarin de officiële omroepen moeite hadden om de populaire stijl en toon van de zeezenders te evenaren.
Archief ondergebracht bij Beeld en Geluid
Enkele jaren geleden bracht Stichting Norderney het volledige Radio Veronica-archief (tot 1974) onder bij Beeld en Geluid. Geleick werkt al decennia aan het ordenen en digitaliseren van het materiaal. Inmiddels is een groot deel van de historische uitzendingen veiliggesteld en gedigitaliseerd, zodat de zeezendergeschiedenis voor toekomstige generaties behouden blijft.
Het nu opgedoken VARA-persbericht vormt opnieuw een kleine, maar veelzeggende schakel in het verhaal rond het einde van de zeezenders en de zoektocht van Hilversum naar een nieuw geluid.
De kop van dit artikel suggereert een onthulling van de eerste orde. Maar wie een beetje op de hoogte is van de omroepgeschiedenis haalt bij het persbericht slechts de schouders op. Veel ingrijpender was namelijk het plan van een jaar eerder, afkomstig van de vakgroep radio en televisie van de vakbond Mercurius (onderdeel van de NVV) onder leiding van Jan Nagel. Van de VARA, ja.
Dat plan beoogde van Hilversum 3 een volwaardige popzender te maken met horizontale programmering. Daarin zou ook een rol weggelegd zijn voor medewerkers van de met sluiting bedreigde zeezenders Radio Veronica en Radio Noordzee.
De Telegraaf veegde de vloer aan met het plan, de VARA was nu eenmaal de aartsvijand, maar binnen de omroep werd er welwillend op gereageerd. Zie bijvoorbeeld dit artikel van het Algemeen Dagblad: https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=%22jan+nagel%22+veronica+vara+&coll=ddd&sortfield=date&identifier=KBPERS01:002891002:mpeg21:a00150&resultsidentifier=KBPERS01:002891002:mpeg21:a00150&rowid=10
Van het plan kwam weinig terecht: het duurde nog ruim twintig jaar voordat het inmiddels in Radio 3 omgedoopte station serieus werk maakte van horizontale programmering. Na de sluiting van de zeezenders in augustus 1974 kwamen er ook geen medewerkers van Radio Veronica bij de VARA terecht, maar wel een aantal van Radio Noordzee. En met het aantrekken van Alfred Lagarde, Leo van der Goot en Peter Holland bewees de VARA de Hilversum 3-luisteraar geen slechte dienst.
@ Peter Bartlema
Het plan van Jan, ik was erbij betrokken het werd getorpedeerd door de NOS leiding en de OR. Alle correspondentie daarover en het originele getypte plan van Jan zit in ons archief.
@ Peter
Lees nog meer wat ik geschreven heb op onze website :
https://www.norderney192.nl/historie/h-1973.html
@Juul
Interessant om nog eens te bekijken. Goed dat jullie al die stukken bewaard hebben. In grote lijnen was de gang van zaken rond dat plan-Nagel van destijds me wel bekend. Verder denk ik dat, hoewel ik geen bewonderaar van hem ben, Jan Nagel in deze kwestie weinig tot geen blaam treft. Uiteindelijk zijn op Hilversum 3 toch de nodige zeezendermedewerkers terechtgekomen. En die dj’s van Radio Noordzee (Lagarde, Van der Goot en Holland) waarover de VARA zich ontfermde zouden in een later stadium van hun carrière voor kortere of langere tijd bij het nu publieke Veronica in dienst treden.
@ Peter,
Ja als je alle stukken leest. Ik heb ook alle OR vergader stukken want een familielid werkte toen bij de NOS. En dan kreeg ik ze ook. Pas geleden ontmoette ik Jan Nagel nog en we moesten nu over toen toch glimlachen. Uiteindelijk heb ik mijn baan in “Hillywood” aan hem te danken. En ik ben bij de PO hartelijk destijds toch welkom geheten door o.a. Felix en Frits.
De VARA vreesde dat er veel Veronica en RNI-luisteraars af zouden stemmen op de 259 meter van Radio Mi Amigo…
@ Bo Lus.
Mi Amigo speelde in Hilversum geen enkele rol.
Overigens ging het niet om een nieuw, door Felix Meurders te presenteren programma op Hilversum 1, maar om door hem geselecteerde muziek uit de ‘Daverende Dertig’ als onderdeel van ‘In de Rooie Haan’. Meurders was vanaf de start van het programma in januari 1974 een van de presentatoren van de politieke actualiteiten-show en zocht daar ook de muziek voor uit.
Nog een kleine correctie op mijzelf (en op het persbericht van de VARA): de ‘Daverende Dertig’, de naam die Felix Meurders had bedacht voor wat ooit door Joost den Draaijer in VPRO-zendtijd begonnen was als de ‘Hilversum 3 Top 30’, had op 20 juni 1974 zijn laatste uitzending en ging de week daarna op in de eveneens door Meurders gepresenteerde ‘Nationale Hitparade’. De muziek die hij draaide in het programmma op Radio 1 waar het persbericht gewag van maakt, was dus afkomstig uit laatstgenoemde hitlijst.
nieuwsflits? dit is geschiedenis, 51 jaar oud. uit de tijd van de top 2000 hitjes
Ach ja ze dachten meteen de boel over te nemen van de zeezenders en dat is ze nog nooit goed gelukt ook niet na 50 jaar
welke zeezender is er nog? hilversum 3 was in de jaren 80/90 groot, nu is radio 2 de grootste. zijn echt geen zeezenders
Ik denk ook niet dat er mensen überhaupt te porren zijn om zulk werk op zee te doen…
Grappig! Maar wel leuk dat het na 51 jaar is gevonden en overgedragen aan Beeld en Geluid.