De vorig jaar aangekondigde bezuinigingen krijgen dit jaar een gezicht. Niet alleen in abstracte cijfers, maar in concrete programmatitels die verdwijnen. De impact daarvan reikt verder dan televisie alleen. Ook de radio wordt flink geraakt. En dan vooral in de nacht — het domein van nachtwerkers, nachtwakers en nachtbrakers — verdwijnt steeds vaker het menselijke geluid. Waar de nacht voor velen een lichtpuntje was, resteert nu steeds vaker stilte, ingevuld door non-stopmuziek en automatisering.
Die nieuwe leegte in de nacht was voor Spreekbuis aanleiding om, heel bewust en symbolisch, te stoppen met de jaarlijkse Nachtwacht Award voor het beste nachtprogramma op de Nederlandse radio. Niet omdat de nacht onbelangrijk is geworden, maar juist omdat de betekenis ervan onder druk staat.
Stemmen doen ertoe — de hele dag door. Ze creëren menselijke connectie, brengen emoties los en geven betekenis. Voor Spreekbuis was dat reden om dit jaar de Voice Over Award uit te reiken aan Jeroen Kijk in de Vegte, onder meer voor zijn werk voor RTL Boulevard en B&B Vol Liefde. Door het verlies van voice-over Michiel Koudstaal reikten we, samen met Patrick Kicken, dit najaar ook een ere Voice-Over Award uit — als eerbetoon aan een stem die gemist wordt.
Ook de iconische ‘stadionvoice’ van Martijn Krabbé was een belangrijke aanleiding om, samen met Angela de Jong, de Media Oeuvre Award 2025 aan hem uit te reiken. Dat hij ondanks zijn ziekte een contractverlenging als RTL-voice-over kreeg, maar ook het nieuws dat de ongeneselijk zieke Freek komend komend jaar met zijn Suzanne een coachduo vormt bij The Voice of Holland laten zien dat steeds meer mediaprofessionals, ondanks hun zware diagnose, hun leven en carrière niet loslaten en het beste ervan maken. De impact van ziekte blijft uiteraard groot — maar de kracht, veerkracht en vakliefde om zoveel mogelijk door te blijven werken blijken vaak groter.
Om verder dit jaar te overzien: De impact van AI steeds zichtbaarder. Niet alleen in de overvloed aan AI-kerstcommercials, maar ook in de AI-gegenereerde kerstkaarten en video’s die onze tijdlijnen op Facebook, Instagram en TikTok vullen. De menselijkheid van deze social mediaplatforms lijkt daarin soms te vervagen — terwijl juist dát ooit de kracht van sociale media was. Op radio en televisie is die AI-impact vooralsnog beperkter zichtbaar voor het publiek al speelt het in de productie al een grote rol. Juist door gecombineerd gebruik van mens en AI blijven radio en tv beiden een gevoelsmedium en kunnen er op het gebied van kosten efficiëntiestappen gemaakt worden. Want kwaliteits-tv maken is duur. Tien jaar geleden meldde voormalig WNL-baas Bert Huijses dat een minuut tv-maken ongeveer duizend euro kost.
Ondanks de opkomst van nieuwe media en AI bleek dit jaar wederom hoeveel impact kan hebben. Samen met Tina Nijkamp, Victor Vlam en Siebrand Hazelhoff Roelfzema kozen we het emotionele WNL-interview met Pieter Omtzigt als TV-Moment van het Jaar. Mede door dit tv-moment kwam de betreffende politieke partij in verval.
Media roept nog altijd emotie op: soms positief, soms negatief en vaak een ongemakkelijke mix van beide. De term ‘Irritainment’ kreeg dit jaar nieuw elan door programma’s als De Hanslers, B&B Vol Liefde en Massa is Kassa. De TV Knollen 2025 voor slechtste programma ging naar Gordon — uiteraard een ludieke prijs die een dag voor de Televizier Ring worden uitgereikt, maar wel één die onderstreept hoeveel verschillende emoties media kunnen oproepen. Soms om te weten wat er in de wereld speelt en soms juist om dit even te vergeten. Net als de Golden Raspberry Awards en De Loden Leeuw zien de ‘winnaars’ tegenwoordig ook wel de grap er van in.
Met Spreekbuis willen we vooral mediaprofessionals inzicht geven wet er in de mediawereld gebeurt. Ook dit jaar zagen we opnieuw een stijging in bezoekersaantallen en verstevigden we onze positie als het grootste online vakplatform voor mediaprofessionals in Nederland. Een groei van bijna 20 procent in traffic is in deze tijd opmerkelijk — zeker nu veel nieuwswebsites juist dalingen zien door AI en veranderend zoekgedrag.
Juist daarom extra dank aan onze redacteuren, interviewers, bloggers en andere bijdragers, waaronder Ton Verlind, Bas Nieuwenhuijsen, Bas Hakker, Patrick Kicken, Paul Römer, Guido van Nispen, Niels Bruinsma, Siebrand Hazelhoff Roelfzema, Jan Slagter, Walter van Dijk en Sybrand Verwer.
Daarnaast dank aan Rens Muller, Victor Vlam, Angela de Jong, Patrick Kicken, Nicolas Ruis, Peter Schavemaker, Jan Willem van Engelen, Tina Nijkamp en Siebrand Hazelhoff Roelfzema voor hun inzet als juryleden.
Tot slot dank aan onze partners die dit platform onder andere mogelijk maken: Omroep MAX, AVROTROS, NLZIET, ON!, Opt-Out Advertising, EMG, Talpa Network, NEP, NLPO, RPO, Angry Bytes, EZbook, CodeKitchen, 6Design, Bindinc., Ping Media, Beeld & Geluid, NederlandFM, Tens Media, Quadia en BNR.
Impact is geen abstract begrip. Impact is hoorbaar, zichtbaar en voelbaar. En zolang media dat blijven, blijven ze ertoe doen.
Richard Otto
Uitgever Spreekbuis.nl
Geef als eerste een reactie