60 jaar Radio Veronica

Op 18 april 1960 startte Radio Veronica haar eerste testuitzending vanaf de Noordzee. Omroepplatform Spreekbuis.nl viert het 60-jarige jubileum met een speciale nieuwsbrief.

Naar verluidt werd naar het voorbeeld van het Deense station Radio Mercur op 15 oktober 1959 in het Amsterdamse Hotel Krasnapolsky te Amsterdam besloten radio-uitzendingen vanaf een schip op de Noordzee te starten. Het station ging werken onder de naam Vrije Radio Omroep Nederland, afgekort VRON, wat later werd aangepast naar de naam Veronica.Wat ook refereerde aan het gedicht Het schaap Veronica van Annie M.G. Schmidt. In april 1960 vonden de eerste testuitzendingen plaats. Radio Veronica ging naar de bekende golflengte van 192 meter op 17 mei 1960 vanaf het voormalige lichtschip Borkum Riff, dat in de haven van het Duitse Emden werd omgebouwd tot zendschip, op 192 meter. In november 1964 werd de Borkum Riff vervangen door de IJslandtrawler Norderney.

Radio Veronica werd enorm populair bij de jeugd, omdat zij populaire en popmuziek uitzond in een vanaf 1969 vast programmaschema. Ondanks de goede luistercijfers bleven de inkomsten achterwege. De gebroeders Verweij namen het bestuur over en Veronica werd alsmaar populairder, zodanig dat er andere kapers op de kust verschenen, zoals Radio Caroline, Radio Dolfijn, Radio Mi Amigo en Radio Noordzee Internationaal.

De roep naar Den Haag om een wettelijk verbod op de zeezenders werd luider na de bomaanslag op concurrent Radio Noordzee en zo werd het voortbestaan van Veronica bedreigd door de in aantocht zijnde anti-piratenwet. Tot overmaat van ramp sloeg het zendschip tijdens een zware storm van zijn ankers en strandde de Norderney op 2 april 1973 op het strand van Scheveningen. Twee weken later reeds zond Veronica weer uit, nu vanaf de MV Mi Amigo, het zendschip van Radio Caroline, dat zijn diensten aanbood in ruil voor nieuwe studioapparatuur. Op 18 april 1973 werd het Veronicaschip weer vlot getrokken, terwijl op dat ogenblik tienduizenden jongeren in Den Haag een grote manifestatie hielden voor het behoud van hun geliefde muziekzender, toen in de Tweede Kamer in die weken de debatten over de ratificatie van het Verdrag van Straatsburg gaande waren.

De massabetoging is tevens het moment waarop Veronica een ledenwerfcampagne startte om een legale status als commerciële zender aan de wal te krijgen. Men zocht hiervoor donateurs voor de Veronica Omroep Stichting (VOS). De VOS zou een eigen radiozender, een Hilversum 4, op non-commerciële basis, beginnen. Omdat er nog geen wettelijke mogelijkheden waren om buiten het omroepbestel om een zelfstandig radiostation op te richten, richtte men voor de zekerheid ook alvast een Veronica Omroep Organisatie (VOO) op, naar het model van de legale omroep TROS, niet toevallig een omroep met “zeebenen”. Indien de VOS niet toegestaan zou worden, zouden de donateurs automatisch overgeschreven worden naar een VOO-lidmaatschap. Donateurs voor ƒ 1,- (een gulden) werden aangeduid als Luistervis, wat op de donateurskaart vermeld stond.

Het Openbaar Ministerie verbood op voorspraak van minister Van Doorn de VOS echter wegens het nastreven van een illegaal doel. De constructie die werd bedacht voor de donateurs werd in eerste instantie nietig verklaard omdat de donateurs niet konden afzien van het lidmaatschap noch hun geld gerestitueerd konden krijgen. Bij een hogere rechter werd die uitspraak herzien: op de inschrijf- en omroepkaart stond duidelijk dat het het lidmaatschap van de VOO betrof maar dat tevens de VOS gesteund werd. Niettemin bleek het, naast het programma-aanbod dat Veronica presenteerde, een reden voor Van Doorn om geen C-status aan de omroep te verlenen. Veronica besloot het besluit bij de Raad van State aan te vechten.

Op 31 augustus 1974 om 18.00 uur stopte Radio Veronica de uitzendingen vanwege het van kracht worden van de anti-piratenwet. Deze afsluiting werd gedaan met het ten gehore brengen van het Wilhelmus. 

Lees hier de Veronica special met het laatste nieuws en enkele interviews met oud-radio dj’s van de afgelopen maanden.

1 Comment

  1. Paar dingetjes.

    1) De officiele naam van het 1e zendschip was Veronica.
    2) Alleen in de 1e paar jaar waren er nauwelijks inkomsten vanwege angst bij de adverteerders. Toen het ging lopen ging het heel hard. In 1962 had Veronica meer luisteraars dan Hilv 1 en 2 tezamen (Bron KLO).
    3) Radio Caroline was gericht op UK, dus geen directe concurrent voor Veronica. Geldt ook eigenlijk voor Mi Amigo dat gericht was op Vlaanderen.

    Op de achtergrond van de anti-piraten wetgeving speelde golflengte verdeling van 1974 mee. Nederland werd aangeslagen voor alle frequenties gebruikt door de zeezenders en zou dus gekort worden. Er lagen 4 zenders toen voor de kust Naast Veronica en Noordzee ook Caroline en Atlantis. En er zouden nog meer komen.
    Om de korting te voorkomen moesten de zeezenders weg.
    Bij de Geneve 75 vedrdeling kreeg Nederland dan ook veel frequenties, waarvan veel pas eind jaren 90 werden gebruikt door commerciele omroepen. Ja toen mocht het opeens wel, onder druk van Europese wet en regelgeving.
    Belangrijkste argument in 1974 tegen de populaire zenders was de concurrentie op het bestel van de zeegeluiden. De bomaanslag werd door het kabinet Den Uyl dan ook in dank aanvaardt want zo kon de anti-zeezenderwetgeving verkocht worden.

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*