Nu ik zo’n jaar of drie buiten de radiowereld verkeer waar de duurste knikkers verdiend worden (de landelijke radio) kan ik wat beter beschouwen wat voor gek wereldje het eigenlijk is. En wat voor gekte er rondloopt. Ik durf met zekerheid te stellen dat bijna iedereen die achter een microfoon plaatsneemt psychisch iets mankeert.
De een verloor vroeg zijn vader. De ander komt uit een heel gelovig gezin. De een is kind van oorlogsslachtoffers. De ander werd vroeger gepest. En dan heb je nog een hele horde mannen die met hun seksuele geaardheid hebben geworsteld. En ook ik heb zo mijn rugzakje vol problemen gehad die ik overschreeuwde als ik op de radio was. Zoals ik een radiobaas ooit hoorde zeggen over zijn radioteam: ‘hier loopt voor 100 jaar psychiatrie rond!’. Op dat moment dacht ik ‘zal wel’ maar achteraf gezien had ie wel gelijk. Met bijna iedereen die rondloopt in het radiowereldje is wel iets gebeurd in het verleden. En da’s niet erg want in de ‘normale’ wereld loopt 1 op de 4 ook rond met psychische problemen. Alleen ben je op de radio natuurlijk wel door heel veel mensen te beluisteren en heb je indirect veel invloed. Ook kun je het pas echt goed doen als je helemaal jezelf durft te zijn. En daarvoor zul je toch wat dingen moeten oplossen. Zie wat er recent met QMusic DJ Stephan Bouwman gebeurde. Stoer dat hij zijn depressieve gevoelens kenbaar maakte on-air, maar het duurde niet lang of zijn middagshow werd aan Domien Verschuuren toegekend. Die op zijn beurt ook al eerder bekendmaakte last te hebben als er kritiek kwam op hem en 3FM en zich er zelfs ziek voor meldde. Allemaal begrijpelijk, maar was te voorkomen geweest.
Ik pleit voor een weerbaarheidstest en psychologisch onderzoek voordat je op de radio mag. Het zou echt een boel gedoe schelen. En misschien kom je er zelf wel achter dat ook de media niet de oplossing is voor je onzekerheden en verborgen problemen. Ik schrijf dit artikel ook met in het achterhoofd de nieuwe ochtend- en middagshows die we in het nieuwe jaar krijgen bij diverse landelijke zenders. Er wordt een team samengesteld op basis van bekendheid, beschikbaarheid en ervaring. Maar wordt er wel gekeken wat voor mix aan onopgeloste trauma’s zo’n studio in wordt gestuurd? Piloten bij de landmacht, politieagenten en bij andere banen met een grote verantwoordelijkheid word je aan veel testen onderworpen voordat je zoiets uberhaupt mag doen. En bij de radio jagen we maar iedereen de studio in, we zien wel waar het op uitdraait.
Natuurlijk moet je ook wel een beetje gek zijn om in een stukje metaal te praten met de wetenschap dat 100.000 mensen je horen zonder dat je ze kunt zien. Die gekte illustreert iedere kunstenaar. Maar het probleem bij teamshows zie je eigenlijk al op voorhand aankomen; geen idee wat er uit die mix van onverwerkt verdriet allemaal naar boven gaat komen, on-air en off-air. Op zich wel spannende radio natuurlijk, maar je gunt de mensen die bij een ochtendshow zo gigantisch vroeg hun wekker moeten zetten toch ook een veilige werkomgeving waar ze niet iedere dag geconfronteerd worden met elkaars issues.
Een van de redenen dat Edwin Evers al jarenlang zo succesvol is, afgezien van zijn talent, is omdat het zo’n ‘normale’ jongen is zonder al te veel bagage. Dat voel je door de radio heen. Bij andere deejays voel je door de radio heen de bewijsdrang, het onverzadigbare tekort aan aandacht en een vaak gemankeerd, geblesseerd ego. Ze kunnen niet anders dan hun gasten of luisteraars overschreeuwen.
Ook ik heb zoals gezegd jarenlang op de radio gezeten terwijl ik nog aardig wat onverwerkte dingen had. Nu pas hoor ik in de podcasts die ik doe mijn ware stem zonder al die ballast. Daarvoor was wel flink wat therapie en zelfonderzoek nodig. Dat is dan ook de beste investering die je in jezelf kunt doen, naast kekke kleertjes, een dure BMW of horloge en nieuwe naamjingles. En dan heb ik het nog niet eens over wat er allemaal aan frustratie en jeugdtrauma’s meegenomen wordt richting de managementlagen, zeker in de mediawereld.
Laten we ons eerst maar eens concentreren op dat wat op de radio te horen is. Hoe vrijer van bewijsdrang en pijn uit het verleden, hoe mooiere dingen er kunnen ontstaan. Dus hup, alle jocks, producers en sidekicks van Nederland: eerst maar eens naar de psycholoog voordat je de zender op mag. Kijken wie er dan nog overblijven!
Patrick Kicken is radio-dj, podcaster en social entertainer
Geef als eerste een reactie