Burn-out is een toestand van chronische fysieke, emotionele en mentale uitputting die ontstaat als gevolg van langdurige stress en die niet verdwijnt na rust. Het wordt gekenmerkt door een gevoel van leegte, verminderde productiviteit, onverschilligheid en verlies van interesse in werk en het dagelijks leven. Het uit zich vaak in vermoeidheid, cynisme en concentratiestoornissen. Burn-out vermindert de kwaliteit van leven. Lees meer over burn-out en de oorzaken ervan op de website https://signs-nl.com/.
Belangrijkste symptomen
Laten we de belangrijkste symptomen van burn-out, waarmee veel mensen te maken hebben, eens nader bekijken.
Emotionele uitputting
Emotionele uitputting bij burn-out komt vrijwel altijd voor. Het wordt gekenmerkt door apathie en verlies van interesse in alles wat er omheen gebeurt. De persoon raakt in de greep van onverschilligheid en wordt ongevoelig voor de werkelijkheid om hem heen. Hij kan ook last hebben van een gevoel van neerslachtigheid: hopeloosheid, verlies van interesse in het leven.
Bij emotionele uitputting treedt prikkelbaarheid op, een heftige reactie op zelfs onbeduidende prikkels. Andere negatieve aspecten zijn onder meer:
- Een gevoel van hulpeloosheid. Het gevoel dat men niet in staat is om dagelijkse taken en moeilijkheden aan te kunnen die voorheen oplosbaar leken.
- Paniekaanvallen. Een plotseling gevoel van intense angst en emotioneel ongemak, dat gepaard gaat met lichamelijke symptomen.
- Een gevoel van schuld. Zelfverwijten voor echte of ingebeelde fouten en tekortkomingen.
Let op! Als u vermoedt dat u emotioneel uitgeput bent, raadpleeg dan een psycholoog of psychotherapeut.
Afstandelijkheid
Met afstandelijkheid wordt vaak bedoeld dat men geen zin heeft om taken uit te voeren. Deze toestand wordt ook wel depersonalisatie genoemd. Het is een reactie van het lichaam op chronische stress.
De persoon raakt vervreemd en distantieert zich innerlijk van datgene wat hem eerder zo bezighield. Hij voelt zich onverschillig tegenover wat er om hem heen gebeurt en als hij al taken uitvoert, dan is dat puur formeel, zonder enige motivatie.
Door deze afstandelijkheid verdwijnt het vermogen om mee te leven met dierbaren vrijwel volledig: als een familielid verdrietig is of huilt, roept dat alleen maar irritatie op.
Let op! Burn-out ontstaat niet in één dag, maar wordt veroorzaakt door een hele reeks factoren. Deze stapelen zich op, waardoor de emotionele reserves van een persoon geleidelijk uitgeput raken. Burn-out verschilt van vermoeidheid doordat de symptomen niet verdwijnen na een weekend of zelfs een vakantie.
Verminderde efficiëntie
Veel mensen die last hebben van burn-out klagen over een lage productiviteit en een gebrek aan positieve dynamiek, ondanks het feit dat ze veel moeite doen om hun werk te doen.
Het wordt moeilijk om het werk te doen dat voorheen niet zo moeilijk leek. Er is een daling van de productiviteit, concentratieproblemen en fouten bij gebruikelijke taken.
Oorzaken
Burn-out kan het best worden omschreven met het woord ‘chronisch’, omdat het zich gedurende maanden en soms zelfs jaren ontwikkelt. Het wordt veroorzaakt door een combinatie van verschillende factoren die leiden tot uitputting van de fysieke en emotionele reserves van een persoon, variërend van overmatige werkdruk en gebrek aan controle over werkprocessen tot levensuitdagingen en persoonlijkheidskenmerken.
Chronische stress op het werk
Chronische stress op het werk is een van de meest voorkomende oorzaken van burn-out. Deze toestand wordt veroorzaakt door regelmatig overwerken en onhaalbare deadlines, die de reserves van het lichaam uitputten en geen mogelijkheid bieden om volledig te herstellen.
Burn-out kan worden veroorzaakt door een gebrek aan controle over werkprocessen, wanneer iemand het gevoel heeft dat hij zijn werkdruk, doelstellingen of werkmethoden niet kan bijstellen. Dit leidt geleidelijk tot een gevoel van hulpeloosheid.
Mensen die monotoon werk verrichten en vastzitten in een routine, klagen vaak over burn-out. Eentonige taken bieden geen ruimte voor groei of verandering, iets wat de meeste mensen graag willen.
De oorzaak van burn-out kan een gebrek aan erkenning en feedback zijn – wanneer inspanningen onopgemerkt blijven, krijgen medewerkers het gevoel dat ze niet nodig zijn.
Het syndroom van professionele burn-out ontwikkelt zich tegen de achtergrond van conflicten of gespannen relaties met collega’s, leidinggevenden of klanten. Het wordt veroorzaakt door misverstanden, een gebrek aan steun, en ook:
- onvoldoende effectief tijdbeheer – een te druk vergaderschema, te weinig tijd om te rusten;
- onrealistische of onduidelijke verwachtingen van het management, onvoldoende duidelijkheid over de functieomschrijving;
- een gebrek aan evenwicht tussen werk en privéleven – langdurig werken dat ten koste gaat van het privéleven en de vrije tijd.
Wanneer er op de werkplek conflicten of pesterijen door collega’s plaatsvinden, ontstaat er een gevoel van ‘uitsluiting’ uit het team – dit leidt ook niet tot iets goeds.
Slechte arbeidsomstandigheden: geen vakantie, laag loon, niet-uitbetaling of vertraging van bonussen kunnen gemakkelijk leiden tot burn-out, net als een te drukke werkdag, de noodzaak om voortdurend plannen en KPI’s uit te voeren. Daar komen nog tal van afleidende factoren bij die het onmogelijk maken om zich te concentreren, en de noodzaak om voortdurend te schakelen tussen taken.
Let op! Niet elke vorm van stress leidt tot burn-out – veel hangt af van individuele vaardigheden en strategieën om met stress om te gaan, de aanwezigheid van steun van de omgeving en de kenmerken van de werkomgeving.
Uitdagingen in het leven
Een van de oorzaken van burn-out ligt in levensuitdagingen. De symptomen ervan treden op wanneer iemand te maken krijgt met langdurige stress, overmatige druk of emotioneel moeilijke situaties. Hij moet bijvoorbeeld twee banen hebben om de behandeling van een naast familielid te kunnen betalen of de hypotheek voor zijn appartement af te lossen, anders heeft hij geen plek om te wonen.
In dergelijke situaties staat de psyche onder grote druk door het gevoel van verantwoordelijkheid en het gebrek aan steun van familieleden. De toestand kan verergeren door een discrepantie tussen verwachtingen en de werkelijkheid, en door een gebrek aan tijd voor zichzelf.
Persoonlijkheidskenmerken
Persoonlijkheidskenmerken kunnen leiden tot emotionele burn-out:
- Perfectionisme — het verlangen om het ideaal te bereiken, de voortdurende angst om fouten te maken, te hoge normen.
- Overmatige verantwoordelijkheid — de overtuiging dat alles uitsluitend van de mens afhangt, dat hij zelfs die dingen moet controleren die objectief gezien buiten zijn macht liggen.
- Lage stressbestendigheid en moeite met het reguleren van emoties — negatieve gevoelens, variërend van angst tot woede en teleurstelling, die moeilijk te beheersen of op een constructieve manier te uiten zijn.
- Externe focus op controle – de overtuiging dat gebeurtenissen in het leven worden beheerst door externe krachten, leidinggevenden, het lot of het systeem, en niet door inspanningen en eigen handelingen.
- Pessimisme – de gewoonte om in alles constante en persoonlijke oorzaken van mislukkingen te zien, wat de motivatie om te handelen ondermijnt.
Herstel na een burn-out kan worden vergeleken met een marathon. Dit duurt drie tot zes maanden, en soms zelfs langer. Bij een ernstige vorm van burn-out kan het nodig zijn om tijdelijk te stoppen met werken en mogelijk ook van sociale omgeving en situatie te veranderen.
Geef als eerste een reactie