Op Spreekbuis.nl zijn we gestart met een nieuw item: #WatAls. Hiermee laten we mediaprofessionals aan het woord over prangende thema’s. Dit maal:
Wat als de publieke omroep reclamevrij zou zijn?
Het zijn spannende tijden voor omroepen, maar ook voor de Ster. Mediaminister Slob presenteert over twee weken zijn visie op een nieuw publiek bestel. Hierin komt niet alleen de rol van de NPO en omroeporganisaties aan bod, maar ook de reclameactiviteiten van de Ster. Hoe zou een reclamevrij publiek bestel er uit zien en welke positieve en/of negatieve gevolgen heeft dat op alle stakeholders (NPO, omroep organisaties, kijkers, mediabureaus, adverteerders en exploitanten)?
Maarten Hafkamp (freelance mediajournalist voor Adformatie en Frank.News):
Geen STER-reclame is voor de tv-kijker misschien prettig, maar het betekent dat adverteerders minder opties hebben, de tarieven gaan verder omhoog bij RTL en Talpa Network terwijl hun performance momenteel minder is dan die van de NPO en er vloeit weer meer geld weg naar de techreuzen.
Over twee weken gaan we zien waar mediaminister Slob mee komt, maar hij pleit in ieder geval voor samenwerking tussen publieke en commerciële zenders. Dat gaat ook over advertenties.
Evert Bronkhorst (Strategy Director bij mediabureau Vizeum):
Is een afschaffing van reclame op de Publieke Omroep een goed idee? De afgelopen weken, maanden en jaren zijn heel veel argumenten al over de tafel zijn gevlogen door voor- en tegenstanders. Argumenten bijv. op basis van sentiment of ingegeven door commerciële belangen of vanwege ontevredenheid over (het gebrek aan) pluriformiteit van de NPO.
De beste reactie werd mijn inziens gegeven door Henriëtte van Swinderen, directeur van de Bond van Adverteerders (BVA): “Het reclamevrij maken van de NPO heeft uitsluitend negatieve gevolgen voor de burger als kijker en belastingbetaler en de adverteerder.”
En dat is de spijker op zijn kop. Want de tentakels van de NPO in Den Haag zijn overal. Zodra de STER inkomsten wegvloeien en er bezuinigingen dreigen, zal een meerderheid in politiek Den Haag bijspringen en wordt het uiteindelijk duurder voor de burger. Dit patroon hebben we al vele malen gezien.
Voor adverteerders zal televisie zendtijd alleen maar duurder worden. Door de recente overname van BrandDeli door RTL zal de koek dan verdeeld worden tussen 2 partijen. Hun voorraad aan GRP’s zal onvoldoende zijn om aan de vraag te voldoen, kortom, de prijzen per GRP zullen substantieel stijgen waardoor het mediumtype voor wat middelgrote en kleinere adverteerders nauwelijks of niet meer te betalen is.
Richard Otto (Tens Media/uitgever Spreekbuis.nl):
Een reclamevrij publiek bestel gaat andere Nederlandse exploitanten slechts beperkt helpen. Veel adverteerders zetten hun RTV-budgetten al in bij zowel publieke als commerciële partijen. Het vrij te komen budget zal dan vooral in handen vallen van buitenlandse spelers, zoals Facebook en Google.
De 179 miljoen euro aan reclame-inkomsten, die de Ster 2018 ophaalde gaat in het huidige politieke klimaat niet snel uit de staatskas worden gecompenseerd. Hierdoor zal bij een reclameloze NPO dan nog meer bezuinigd moeten worden op organisatie en programma’s.
Rob Goossens (Mediaverslaggever TMG/ Insider SBS 6 Inside):
Een reclamevrije publieke omroep kan weleens het begin van het einde zijn voor alle reclame op televisie. De kijker went momenteel al via de betaalde streamingdiensten aan een ononderbroken kijkervaring. Als ook marktleider NPO1 op die toer gaat, zal de tolerantie voor onderbrekingen op de andere netten alleen maar afnemen. Natuurlijk zal er in eerste instantie een kans liggen voor de commerciëlen, omdat de tv-budgetten van adverteerders ergens heengaan. Maar uiteindelijk zal hun marktaandeel afnemen, en adverteerders hebben geen zin om meer te betalen voor minder.
Ook andere lezers hebben gereageerd. Deze zijn via onze social mediaskanalen en onderaan het vorige artikel te lezen.
Publiek is de omroep pas, als niet van reclame-inkomsten afhankelijk is.
@Herman,
De afhankelijkheid blijft. Het overheidsbudget is net zo onstabiel als de reclame-inkomsten. Per kabinetsperiode is er immers weer een regering met eigen ideeen en huishoudboekje.
Gaat de kwaliteit van NPO-programma’s door een reclamevrije omhoog? > Nee, want adverteerders en omroepen zitten niet bij elkaar aan tafel. Misschien zelfs iets minder, want er is zonder reclame meer te vullen.
Je hebt als NPO ook nog steeds amusement zoals Boer zoekt Vrouw nodig om publiek te trekken naar de publieke zenders. Uiteindelijk is het net als een supermarkt: je moet een goede aanbieding hebben om het publiek over de drempel te krijgen.
En zoals eerder vermeld: Er is al schaarste op gebied van TV-reclame (oa door dalende kijktijd). Vooral Youtube zal profiteren van een reclamevrije NPO. Talpa en RTL zullen immers hun prijzen verhogen, waardoor zij niet voor alle adverteerders meer toegankelijk zijn. Of (zoals ik eerder al meldde) zijn ze al klant en heeft meer budget naar deze zenders brengen geen zin.