Afgelopen dinsdag overleed na een kort ziekbed omroepcoryfee Jaap Brand op 99 jarige leeftijd. Niet direct een naam die buiten zeer veel (oud-)omroepmedewerkers bij het grote publiek bekend was. Jaap kwam na een afgebroken studie en een korte carrière als rijschoolhouder en gids in het museum toevallig bij de omroep. Een bezoeker van een rondleiding door het Berlagemuseum merkte de presentatie kwaliteiten van Jaap op en regelde een stem- en presentatietest bij Coen Serré die al vanaf 1946 bij de VARA radioprogramma’s presenteerde.
Brand deed vanaf begin jaren ’60 aanvankelijk veel presentatiewerk bij de VARA, maar maakte daar later ook programma’s waarbij zijn gedegen vooropleiding en talenkennis goed van pas kwamen. Naast interviews met componisten en dirigenten tijdens de vele concerten, maakte hij samen met anderen ook ‘Vonken onder de As’ een programma over volksverhalen en -gebruiken en een eerste – voor die tijd heel bijzonder- gezamenlijk programma ‘Oosteuropa Kroniek’ waar hij namens de VARA in de redactie zat. Na de VARA presenteerde hij bij de NRU, de voorloper van de NOS, onder meer de Concertgebouwconcerten.
Hij was de 50 al ruim gepasseerd toen, naar eigen zeggen, toeval opnieuw een grote rol speelde. Toenmalig omroep-chef Kees Buurman volgde zijn carrière en zag in hem de ideale presentatie- coach. Buurman vroeg hem samen met Herman Broekhuizen (Ex-AVRO en sinds 1970 hoofd-radio bij het Opleidingscentrum voor de Omroep) die taak op zich te nemen. Een gouden greep. Hij heeft daar jarenlang met veel plezier later bekende omroepers en presentatoren gecoacht in teksten lezen, tekstbeleving en uitspraak. Voor radio én televisie. ‘Waarbij ik me realiseerde dat je daarbij als coach scherp moet luísteren en nooit naar de betreffende onderliggende tekst moet kijken. Alleen de boodschap telt’ aldus Jaap.
Na zijn pensioen zette hij zijn coachpraktijk als freelancer, onder meer bij RTL voort. Aanvankelijk samen met presentatrice Tineke Verburg (1956-2022) en later alleen. Tot vorig jaar, Jaap was toen 98 en nog steeds zeer scherp van geest deed hij ‘zijn’ trainingen. Jaap Brand, een bekende Nederlander in omroepland. Hij zou in september zijn 100 ste verjaardag vieren.
Jaap Brand..met die mooie warme stem vertegenwoordigde het Vara geluid op de radio in perfect Nederlands….zo was dat nog in de jaren 50 en 60.Een erudite en bijzonder aardige man en als hij sprak voor de radio dan luisterde je echt!!!
Ik ben zeer dankbaar dat ik samen met Jaap Brand het NOS-radio radioprogramma (Het gif en ik) heb mogen presenteren. Meerdere keren ben ik bij hem door de molen gegaan tijdens trainingen en veel geleerd.
“De microfoons staan altijd open”.