De verkiezingscampagne van 2025 leek op momenten meer op een mediamarathon dan op een democratisch debat. Van ochtendshows tot late-night talkshows, van actualiteitenrubrieken tot NPO-podcasts: partijleiders als Henri Bontenbal (CDA), Dilan Yeşilgöz (VVD), Rob Jetten (D66) en Caroline van der Plas (BBB) leken voortdurend in beeld en in de ether. Niet zelden met dezelfde vragen en dezelfde antwoorden. Zelfs de meest trouwe volger begon er op een gegeven moment genoeg van te krijgen: debatmoeheid lag op de loer.
Om het publiek toch vast te houden, verzonnen redacties de vreemdste formats. Zo moesten partijleiders verantwoording afleggen aan kleine kinderen in een speciaal programma waarin de onschuldige logica van de jeugd soms beter prikte dan menig journalist, maar ook politici aan de tand werden gevoeld of ze wisten wie Roxy Dekker en Minecraft is. En in een andere uitzending werd Caroline van der Plas gevraagd om in een snackbar te raden wat een frikandel kost – een symbolische poging om de afstand tussen politiek en ‘de gewone Nederlander’ te verkleinen, maar eerder pijnlijk illustratief voor het gebrek aan inhoudelijke vernieuwing en overdaad in de campagneverslaggeving.
De media als filter
De traditionele tv- en radiostations (door somigen ook wel ‘mainstream media’ genoemd) bepaalden grotendeels wie wel en niet zichtbaar was. Grote partijen kregen uitnodiging na uitnodiging, terwijl nieuwe of kleinere politieke bewegingen nauwelijks aan bod kwamen. Het gevolg: de gevestigde orde versterkte zichzelf, terwijl vernieuwende geluiden aan de zijlijn bleven.
Het Andere Slotdebat
En dus namen kleine partijen het heft in eigen hand. Terwijl maandagavond op NPO 1 het traditionele NOS-slotdebat plaatsvond met de vijftien grootste partijen, verzamelden zich buiten op het Hilversumse Media Park de kleinere spelers voor een alternatief: Het Andere Slotdebat. Voor het NOS-gebouw gingen vertegenwoordigers van onder meer de Libertaire Partij, Vrede voor Dieren, Piratenpartij, BIJ1, BVNL, De Linie en NL PLAN met elkaar in debat — geleid door acteur en cabaretier George van Houts. Het tafereel werd live geprojecteerd op de gevel van de NOS, als symbolische spiegel van de gesloten studiodeuren binnen.
„Echte democratie stopt niet bij de studiodeur van de NOS,” verklaarde initiatiefnemer Tilian Honig (Libertaire Partij) tegen dagblad De Gooi en Eemlander. „De publieke omroep zou het hele spectrum aan politieke ideeën moeten laten zien. Door alleen gevestigde partijen uit te nodigen, snoert men tegengeluid de mond.”
De NOS liet weten geen bezwaar te hebben tegen het buitendebat, zolang er geen hinder werd veroorzaakt. Daarmee kreeg het protest onverwacht een vorm van officiële tolerantie – een kleine overwinning voor partijen die zich doorgaans niet gehoord voelen. De redenering van de NOS om kleine partijen uit te sluiten klinkt rationeel: de vijftien partijen met de meeste zetels of het grootste ‘potentieel’ werden uitgenodigd. Maar juist dat criterium – gebaseerd op peilingen en bestaande macht – reproduceert de status quo. Nieuwe ideeën krijgen nauwelijks een kans om door te dringen tot het brede publiek, terwijl televisieredacties zich verschuilen achter ‘kijkcijfers’ en ‘relevantie’, maar uiteindelijk overdaad en debatmoeheid bij het publiek overheerst.
De verkiezingen van 2025 laten zien dat het politieke debat niet alleen in Den Haag, maar ook nog steeds in de televisiestudio wordt beslist. Terwijl grote partijen de schermtijd domineren, strijden kleine partijen voor hun zichtbaarheid — desnoods buiten, op het Joop van den Endeplein voor de poort van de NOS. Misschien ligt de vernieuwing van onze democratie niet in nóg een talkshow, maar in het openzetten van de microfoon voor wie nu buiten beeld blijft.
De vernieuwing van de democratie ligt niet in de totaal versnipperde nederlandsche politiek. Het is het in deze totaal versnipperde politiek nederland onmogelijk om iedere partij aan het woord te laten.. De NOS heeft met het uitnodigen van 15 partijen al het best mogelijke gedaan ondanks het er al te veel waren…
Het NL politieke systeem van polderen is niet opgewassen tegen de serieuze problemen die er spelen. Mede dankzij het EU-open grenzen beleid.
Is totaal niet meer van deze tijd.
Net als het jeugdstrafrecht, iets van 100 jaar geleden.
Alsof 10-jarige kinderen van toen hetzelfde zijn als 10 jarigen van nu.
Compleet achterhaald.
De vernieuwing ligt in partijen die aan de macht zijn geweest en voor veel onvrede zorgen?
Kiesdrempel AUB!
Medelijden met de 010-kakkerlak-moeder van Stephan van Baarle: beentjes wijd voor 1 of andere RAUSlander, 9 maanden later poep je er een koter uit, turkse papa is allang out of the picture wellicht met een straatverbod, je geeft je kindje een Nederlandse naam in de hoop dat hij kan meekomen in de NL-samenleving en niet wordt gediscrimineerd op naam en je kindje is compleet geradicaliseerd tot 1 of andere haatbaard
moderatie
Een verhoging van de kiesdrempel lijkt mij een goed plan — zeker nu de Tweede Kamer nog verder is gefragmenteerd. Tegelijkertijd is dit een onderwerp dat thuishoort binnen het domein van de politiek of de kiezer, niet bij de media.
Ongelooflijk hoe de NOS een kabinet over links zitten door te drammen. De keuze van de gasten aan de desk de hele avond liet dit al zien. En daarna steeds die zetels vullen met D66 voorop en maar 1x met de PVV. Dat laatste kan ook niet heel makkelijk maar het viel wel op. Dit alles terwijl de kiezer wel massaal D66 heeft gekozen maar, liever ziet dat zij een kabinet over rechts gaan vormen.
De NPO in het algemeen krijgt vaak kritiek dat ze te links zijn. Ze staan aan de vooravond van een gigantische bezuiniging. Verslag doen van de verkiezingen laat weer des te meer zien dat de NPO, NOS en al die andere omroepen deze bezuinigingen en structuur veranderingen niet zelf kunnen bewerkstelligen. Er moet een nieuw te vormen commissie/organisatie van buiten af dit gaan doen. De organisatie NPO moet op non actief.
De vernieuwing van de democratie ligt niet bij het oplappen van het bestaande politieke systeem, maar in initiatieven als het burgerberaad. Als dat laatste serieus en voortvarend wordt aangepakt is het ook gedaan met de overkill aan verkiezingsdebatten in de
mainstream media.
Immigratie van moslims stoppen en alle recente Syrische immigranten terugsturen met eenzelfde ticket voor islamieten die opeens hun aangeboren haat ten opzichte van West-Europa, joden en Israël legaal overal kunnen openbaren.
moderatie
In China weten ze er wel raad mee: Islam Oeigoeren worden overal meteen in mobiele gaskamers gepropt, doeiiii ❤️
moderatie