(Blog Guido van Nispen)Nieuws als ballast: het ongemakkelijke einde van vanzelfsprekende journalistiek

“Nieuwsmedia slagen er steeds minder in om burgers te bereiken en een band met hen op te bouwen,” stelt het Commissariaat voor de Media in zijn jaarlijkse rapport. Die constatering raakt een gevoelige snaar. Niet alleen omdat het gebruik van nieuws afneemt, of omdat mensen afhaken – maar omdat journalistiek iets kwijtraakt dat ooit vanzelfsprekend leek: maatschappelijke relevantie.

De journalistiek zit in een spagaat. Terwijl beleidsmakers, mediaorganisaties en toezichthouders haar blijven verdedigen als hoeksteen van de democratie, ervaren steeds meer mensen het nieuws vooral als last. Die spanning komt scherp naar voren in het Digital News Report Nederland 2025 van het Commissariaat voor de Media. De interesse in nieuws daalt, dagelijks gebruik neemt af, en het vertrouwen is nog nooit zo laag geweest. Vooral jongeren haken af. Bij jonge vrouwen zegt nog maar 22% geïnteresseerd te zijn.

Opvallend: mensen mijden nieuws niet omdat ze zich daardoor minder geïnformeerd voelen, maar omdat het hen een slechter gevoel geeft. Nieuws zorgt eerder voor stress dan voor inzicht. En toch blijft het Commissariaat bij de bekende reflex: we moeten investeren, reguleren en voorlichten. Want een goed geïnformeerde burger is essentieel voor een gezonde democratie. Maar wat als die burger daar zelf steeds minder in gelooft?

Hier ligt een groeiende kloof: beleidsmakers zien nieuws als publiek goed, het publiek zelf ervaart het steeds vaker als irrelevant of zelfs belastend. Die discrepantie maakt het debat over de toekomst van de journalistiek urgenter dan ooit.

Meer regulering, bijvoorbeeld richting big tech, zal die platforms niet snel enthousiaster maken om nieuws te verspreiden. Zoals een recent rapport van Google liet zien: nieuws is voor hen commercieel nauwelijks interessant. Het kost geld, vereist toezicht en levert weinig op. Dus verdwijnt het langzaam uit hun algoritmes.

Het rapport stelt ook voor om een nieuw platform te ontwikkelen dat nieuws beter verspreidt. Maar waarom zou dat wel lukken, waar zoveel bestaande initiatieven dat niet doen? Nederland kent een overvloed aan nieuwsapps, sites, omroepen en kranten. Er is geen tekort aan aanbod – het ontbreekt aan aansluiting.

De laatste aanbevelingen – investeren in relevante content en nieuwsvaardigheid – zouden prima passen bij de publieke omroep. Die heeft dit al in haar takenpakket en beschikt over ruimere middelen om hierin een grotere rol te spelen als die keuze wordt gemaakt. Het zou logisch zijn als het Commissariaat dat explicieter benoemt.

6 Comments

  1. Heeft u in uw vorige posties als bestuurder en anp juist niet meegebouwd aan het journalistieke medialandschap dat we nu hebben? Klikgericht, emotioneel, ondiep, shownieuws? En dat gehamer op algoritmes. Dat is al jaren passee voor nieuws als u de discussie ibij nieuwsroom en uitgevers had gevolgd. Facebook hadvenige jaren geleden al een wereldwijdprogramma om uitgevers te leren andere verdienmodellen aan te boren. Ondersteund met experts en voaches uit het vak van washington post, tot guardian en vele anderen. Zelfs t finacieel dagblad heeft er aan meegedaan. Kom uit die stoel bestuurder en ga echt ontdekken eat er leeft in de frontlinies. En mocht de npo iemand zoeken die wel aansluiting weet te maken met de doelgroepen… bel renzo veenstra van omroep brabant.

  2. Nieuws misschien meer als X laten worden. Zeker betreft de videoclips.
    Nieuws in msm is gekleurd. Op X zie je de verschillende kanten.
    Steeds minder mensen trappen in de msm. De jeugd weet het al. Zij zijn de toekomst met social media dat hun denken en doen bepaalt en binnenkort AI.
    Jullie van de journalistiek weten dit ook!

  3. Ik denk dat het grote probleem van het nieuws is dat iedereen nu al zo lang 24/7 bezig is geweest dat mensen er gewoon op uitgebrand zijn. Het overzichtelijke is kwijt, dus duiken mensen weg in een bubbel die ze aanstaat, of negeren alles maar.

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*