Als mensen een nieuwe omroep willen oprichten, laten ze dat meestal luid en duidelijk weten. Ze bouwen websites, duiken op in talkshows, starten campagnes en doen er alles aan om leden te werven. Want dat is de essentie van een ledenomroep: leden.
Bij Omroep Blauw is dat anders. En dat wringt. Hun ambitie verdient lof: een vitale, onafhankelijke omroep die journalistiek vakmanschap centraal stelt, is broodnodig. Zeker in een tijd van meningenfabrieken en algoritmisch aangewakkerde ophef is een journalistiek gewortelde omroep een verademing.
Maar wie precies naar die ambitie vraagt, stuit op stilte. Geen uitleg van voorzitter Yoeri Albrecht, geen toelichting van medebestuurders Gautier en Westdorp, geen verantwoording vanuit Stichting Veronica, die het kapitaal beheert. De journalistiek — die je als natuurlijke bondgenoot zou verwachten — moet bij Blauw vooral buiten blijven staan.
Het was journalist David de Jong die als eerste ontdekte dat Omroep Blauw bestond. Kim van Keken en Joost Ramaer deden vervolgens grondig onderzoek, net als Peter Olsthoorn. Allemaal liepen ze tegen hermetisch gesloten deuren aan. Geen interview, geen toelichting. Pas toen Gautier op LinkedIn werd aangesproken na de publicatie op Villamedia, reageerde hij naar Van Keken en Ramaer: “Ik wil niet met jullie praten omdat ik daar zeer negatieve ervaringen mee heb, jullie dingen verdraaien en niet zuiver zijn.” En daarmee was de communicatie uitgeput.
Op papier is het team indrukwekkend. Albrecht is directeur van debatcentrum De Balie, voorzitter van eerst Vereniging – en nu Stichting Veronica, en zat in de Adviescommissie voor de publieke omroep. Gautier was uitgever bij The Post Online en De Groene Amsterdammer. Westdorp leidt het Conservatorium van Amsterdam. Media-ervaring te over, en via Stichting Veronica toegang tot een stevig vermogen — en tot een netwerk waarin inmiddels ook Ronald Ockhuysen figureert, als opvolger van Gautier in het Veronica stichtingsbestuur. Ockhuysen, op zijn beurt, heeft directe lijnen naar de familie Van den Ende. Niet zonder betekenis, want Joop van den Ende sprak zich onlangs nog in een paginagrote advertentie uit vóór de publieke omroep en zijn dochter Iris runt MediaLane een belangrijke producent in het Nederlandse landschap.
Ook het verleden biedt lessen. De mislukking van Omroep Groen geleid door huidige AvroTros directeur Taco Zimmerman — gefinancierd door Vereniging Veronica— zal het huidige bestuur waardevolle inzichten hebben opgeleverd over wat wél werkt en vooral wat niet.
Juist daarom is het zo opvallend dat Omroep Blauw geen enkele openheid betracht. Geen plan dat inzicht geeft in koers, ambitie en verantwoording. Geen transparantie over de governance-structuur. En vooral: geen mogelijkheid om lid te worden. Terwijl dat nou juist het fundament zou moeten zijn.
Dus Omroep Blauw: durf de ramen open te zetten. Laat zien dat jullie ambitie méér is dan een intern project van welingelichte insiders. Nodig de journalistiek uit om mee te kijken, in plaats van haar buiten de deur te houden — en daarmee te moeten speculeren over wat zich daarbinnen precies afspeelt. En geef geïnteresseerden de kans om zich als leden aan te sluiten bij iets waar ze in kunnen geloven.
Wellicht staat het allemaal wel in dat beloofde plan met begroting dat het bestuur in 2024 aankondigde. Maar zolang dat plan uitblijft en er verder geen communicatie is, blijft de deur dicht. En de twijfel open.
Voor Geert Wilders werkt het ‘Geen leden’ principe ook prima in een democratisch bestel. Misschien daar van af gekeken ?