Als we Nederland in de top willen hebben, dan mogen we ons beslist niet laten wegzetten door Frankrijk.
Binnen de Europese Unie concurreren twee landen met belastingvoordelen op het vlak van visuele effecten (VFX) – en dat is op zijn zachtst gezegd bijzonder: niet Amerika versus China, maar Frankrijk versus Nederland. Nederland kan dit duel winnen, maar dan moet er niet alleen creativiteit zijn, maar ook beleidskracht en schaalambitie.
Frankrijk heeft zijn locatievoordeel scherp gedefinieerd. Dankzij de “Tax Rebate for International Productions” (TRIP) trekt het land grote internationale producties aan die uitgebreide VFX-, post-productie- of studio-werkzaamheden in Frankrijk laten plaatsvinden. Buitenlandse producties, of delen daarvan, die in Frankrijk plaatsvinden – bijvoorbeeld VFX-shots, post-productie, locaties of crew – komen in aanmerking. Normaal is de teruggaaf 30% van de in Frankrijk gemaakte, in aanmerking komende kosten. Maar: als de Franse uitgaven voor visuele effecten (VFX) meer dan € 2 miljoen bedragen, stijgt het tarief tot 40%.
Met andere woorden: wie in Frankrijk flink inzet op VFX-werk, krijgt een serieus concurrentievoordeel ten opzichte van landen waar die prikkel ontbreekt. Bovendien ligt er een plafond van zo’n € 30 miljoen per project (in Nederland is dat slechts € 3 miljoen per project).
De nationale branchevereniging France VFX bundelt specifieke VFX-spelers en technologieën onder één vlag. Op gezette tijden verschijnen lijstjes met toonaangevende Franse VFX-studios zoals Digital District, Mathematic Studio en Trimaran VFX. De Franse infrastructuur, gecombineerd met fiscale prikkels, maakt dat het land zich nadrukkelijk positioneert als internationaal VFX-hub. En wie herinnert zich niet de ongelooflijke effecten in bijvoorbeeld “John Wick Chapter 4” van the Yard.
In Nederland daarentegen is de scene creatief sterk, maar relatief bescheiden in schaal en internationale profilering. Voorbeelden van Nederlandse spelers zijn onder andere Planet X FX (VFX, virtual production). Ook bedrijven als Filmmore (postproduction/VFX facility) worden genoemd. Er zijn in Nederland slechts enkele grotere VFX-studios actief met een gezamenlijke personeelsomvang van zo’n 130-500. In plaats van een vereniging van VFX bedrijven kennen we in Nederland er slechts een voor de individuele professionals.
Waarom is dit nu zo belangrijk? Het is een industrievraagstuk evenzeer als een creatievraagstuk. Wanneer een speelfilm of een serie kiest voor locatie Amsterdam of Parijs voor het VFX-werk, dan wegen niet alleen artistieke criteria, maar ook de kosten, de infrastructuur, de schaal en de beschikbaarheid mee. Frankrijk biedt hier dankzij de combinatie van talent + fiscaal voordeel + gevestigde studio’s een voorsprong. Nederland mist deels de schaal en het fiscale profiel om structureel dezelfde rol te spelen.
Dat betekent: voor Nederland ligt de uitdaging duidelijk voor ons.
Als we kijken naar Nederland’s creatief kapitaal, dan is het er: de studio’s, de animators, de post-production houses — ze bestaan. Maar de stap naar internationale top-locatie, met grootschalige VFX-work voor Hollywood- of streamingproducties, is nog te beperkt.
Terwijl Frankrijk, met zijn duidelijke strategie en proactieve houding, vroeg de ambitie toonde en invulling gaf. Voor Nederland is de vraag niet of we dat kunnen — maar wanneer we er werk van maken.
Kortom: Nederland moet wakker worden en de politiek acteren, niet in de rol van afwachtende toeschouwer, maar als actieve concurrent op het wereldtoneel van visuele effecten. Anders laten we ons als land wegspelen door onze co-EU buur en missen we een enorme groei kans in de media sector.
Ik betwijfel of het wijsheid is om vol op VFX in te zetten. In mijn werkveld zie ik juist dat postproductie in rap tempo wordt vervangen door AI; het zijn juist de studio’s, animatoren en postproductiehuizen die in zwaar weer zitten. En het ziet er gezien de de ontwikkelingen die in rasse schreden doorgaan niet naar uit dat dit de komende tijden beter wordt. Integendeel, ik ben bang dat er in de toekomst nog heel veel banen gaan verdwijnen.
Waarom allemaal achter hetzelfde aan hollen? Vind je niche en met de sneheid waarmee de oude vfxtools ai omarmen gaat de markt er toch heel anders uitzien binnen een zeer korte tijd we zagen t ook al met de stagecraftvtechnoek van ilm, die in korte tijd navolging vindt overal
nou, als je franse werknemers wilt, zou ik ook maar rekening houden met de arbeidsbescherming en ethos aldaar. Denk aan regelgeving, staken, pensioenleeftijd etc. Dan lijkt me NL toch iets aantrekkelijker