Maandag 11 september werd The Verdict uitgezonden op National Geographic Channel (NGC) op prime time. Een interactief programma waarin kijkers als rechtbankjury konden oordelen over een bedreigende situatie. Hierbij gaat het om grote beslissingen tijdens nationale rampen, en de uitzenddatum van 11/09 is geen toeval. Het Duitse programma is in 2016 uitgezonden in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland.
De rechtbanksituatie in Duitse setting werd gespeeld door acteurs en behandelde een aanklacht tegen een militaire piloot die tegen het bevel van zijn meerderen een gekaapt vliegtuig met 164 passagiers en bemanningsleden uit de lucht heeft geschoten. Het gekaapte vliegtuig stevende af op een vol stadion met 70.000 mensen. Uit contact met de passagiers blijkt dat ze probeerden in de cockpit door te dringen en de kapers te overmeesteren.
Het verhoor in de rechtbank werd afgewisseld met de Nederlandse studio, waar verschillende experts (deskundig in de rechtspraak, legerleiding, ethiek) o.l.v. presentator Roelof Hemmen discussieerden over deze zaak. De kijkers werd gevraagd via Facebook te stemmen: ‘schuldig of onschuldig’ / ‘held of moordenaar’. Van de Nederlandse kijkers stemde 95% ‘onschuldig’. Het deed me denken aan een vroeger Brits tv-programma, waar deskundigen vanuit een ‘studiobunker’ discusseerden over de maatregelen na een aanslag op de metro in London. Sociale media waren er nog niet, als kijker kon je meedenken door de vragen op het scherm te beantwoorden.
Het interactieve tv-format wordt nogal eens gebruikt als het om grote rampen gaat, waarin de maatschappelijke dilemma’s aan de orde komen. Ook de weer- en klimaatrampen die de V.S. en de Bovenwindse Eilanden treffen, zouden een onderwerp kunnen zijn. Echter, nationale rampen gaan ook over kleiner menselijk leed. Een week lang op televisie beelden van grote wolkenmassa’s, windsnelheden, beelden van de storm en de schade achteraf vaak van bovenaf gefilmd, met af en toe een kreet van een slachtoffer. En komende vrijdag de Nationale Actiedag op radio en televisie om geld in te zamelen.
Maar ik mis het menselijke, het kleine, de dagelijkse vragen. Hoe overleven gezinnen komende maanden die geen huis meer hebben, geen stroom en geen internet. Hoe bouwen ze hun bestaan weer op? Wordt hun salaris doorbetaald? Gaan de automatische overschrijvingen van hun bankrekening gewoon door, ook al hebben ze geen huis meer en geen stroom? En hoe gaan verzekeringen hiermee om? Er zijn vele survival programma’s op televisie (continenten, de ijspool en onbewoonde eilanden) maar er is geen reality survival programma over mensen die ‘in het echt’ een ramp meemaken. En ik bedoel het met respect volgen van mensen in hun survivaltocht die de weg terug naar hun bestaan moeten zien te vinden.
RTL-4 volgde daklozen die met hulp van Beau van Erven Dorens terug probeerden te komen in het dagelijks leven in The Amsterdam Project. AVROTROS volgt in Ik Vertrek gezinnen in hun survival als ze bewust kiezen voor een nieuw bestaan in een ander land. Van een survival docu-soap na een nationale ramp zouden we ook iets kunnen leren. En zeker als Nederlandse tv-kijker als het gaat om overstromingen. Hoe overleef je …?
Agnes Dijker KlapperCom Consultancy
Geef als eerste een reactie