Vorig jaar werd het Nederlandse radiolandschap flink opgeschud door overnames, transfers en snel veranderende luistercijfers. Omroepplatform Spreekbuis vroeg radio-dj Rick van Velthuysen naar zijn verwachtingen voor komend jaar.
Afgelopen jaar is het radiolandschap flink opgeschud. Wat zijn jouw verwachtingen voor dit jaar?
Vooropgesteld dat ik niet het radio-orakel wil zijn, dat op enige afstand wel even zegt hoe het dan wel moet, daarom heb ik tegenwoordig een soort van Q&A-disclaimer. Daarom zijn mijn antwoorden op jouw vragen uitsluitend mijn eigen gedachten en zeker geen waardeoordeel zijn over het werk van anderen, laat staan dat ik het persoonlijk wil maken.
Ter zake: in onze kleine Nederlandse mediawereld heb ik de afgelopen jaren hoofdzakelijk één woord bij herhaling gehoord en dat is “verjonging”. Schijnbaar het toverwoord om de media ‘as we know it’ gereed te maken voor de komende 10 jaar. Op een goed moment werd de ervaring van een mediamaker niet meer gezien in z’n CV, maar leek het opgegeven geboortejaar juist van doorslaggevende betekenis. Met als resultaat dat het verjongde keurkorps zich ineens moest presenteren op de ‘oude’ media.
Ondertussen heeft het jonge luisterpubliek, door de huidige stand van de techniek, zelf z’n weg wel gevonden. Ook bij mij thuis ‘fikte’ het jongere deel van mijn gezin z’n databundels (tot forse overschrijding aan toe) op aan YouTube-filmpjes, leuke pranks, Spotify en de laatste series op Netflix, maar gevraagd naar de FM-frequentie van een landelijk radiostation moesten zij mij het antwoord schuldig blijven, terwijl de lineaire media -juist voor hen- maar aan het verjongen was.
De oplossing zit ‘m niet zozeer in de “verjonging”, maar zit ‘m meer in de moderne aanpak en het 
willen inzien dat een radioprogramma niet start om bijvoorbeeld 16 uur en eindigt om 19 uur, maar dat het luisterpubliek meegenomen wil worden in de totale belevingswereld van de airpersonalities, dat is de toegevoegde waarde van de DJ anno 2018. Zie de jock als een unieke persoonlijkheid, die jij misschien ook graag had willen volgen via YouTube.
Maar jij was op zoek naar mijn verwachting. Dan ben ik toch bang dat uiteindelijk de wal het radioschip gaat keren, want het is moeilijk afscheid nemen van oude gewoontes waar we juist zoveel mooie successen mee hebben gehaald.
Veronica zit met radio en tv nu weer onder één concern. Verwacht je dat het merk Veronica weer wat meer glans gaat krijgen?
Er is niets zo lastig als vragen te beantwoorden over een club waar ik zelf met veel ziel en zaligheid heb gewerkt. Natuurlijk hoop ik dat Radio Veronica haar weg weer terug weet te vinden naar de top. Daarbij helpt het wel degelijk wanneer Radio en TV worden opgelijnd naar één gezamenlijk doel. Radio Veronica had vroeger zo ook z’n helden, die geplaatst in deze huidige tijd door velen met plezier zouden worden gevolgd op YouTube. Wordt Veronica sentiment, of gaat men “de oude dame” weer cosmetisch verantwoord in de nieuwe markt plaatsen? Radio Veronica voelt ergens toch als familie en je weet hoe moeilijk het is om eerlijk te oordelen over je eigen familie, ook al ben ik al een jaar het huis uit.
“Ik denk dat 3FM te lang heeft mogen genieten van haar grote successen.”
3FM is al erg lang aan het kwakkelen. Waarom kan de ooit zo populaire radiozender steeds minder luisteraars bekoren?
Zonder een betweter te willen lijken, denk ik dat 3FM te lang heeft mogen genieten van haar grote successen. Manager zijn bij 3FM is op dit moment denk ik de moeilijkste job in het huidige medialandschap, want waar haal je de aanwas vandaan als je primair een lineaire zender bent en wanneer stoot je als 3FM een gewaardeerde luisteraar weer af? Tel hierbij het vertrek op van iconen als Coen en Sander, Gerard Ekdom en Giel Beelen. Onder dat gesternte moeten de jonge 3FM-jocks ineens de kar gaan trekken en ondertussen zien zij dat hun jonge doelgroep (en zij zelf misschien ook) thuis volledig online hun weg weten te vinden.
Persoonlijk blijf ik geloven dat Domien nog steeds 
één van onze grootste talenten is op de radio, dus laten we het kind nu niet met het badwater weggooien, want Domien verdient een platform dat gevonden wordt door een jonge luistergroep en dat is toch echt online.
Zelf denk ik dat het beleid van Qmusic, misschien in aangepaste vorm, heel goed had kunnen werken voor 3FM. Juist de jocks van 3FM kunnen online 24/7 in beeld blijven als dé aansprekende persoonlijkheden voor een jonge doelgroep, waarbij de jocks niet per se zelf jong moeten zijn, maar juist in hun doen en laten wel de doelgroep moeten kunnen aanspreken.
“Zelf denk ik dat het beleid van Qmusic, misschien in aangepaste vorm, heel goed had kunnen werken voor 3FM.”
Je hebt onlangs in de media aangegeven dat online radio nu echt gaat doorbreken. Door welke zaken komt deze doorbraak?
Ondertussen is het online luisterpubliek beter te bereiken dan de reikwijdte van welke grote FM-zender in Nederland dan ook. Onlangs sprak ik een medewerker van Staples die zei: “Vind je het niet lastig dat je nu even niet via FM te beluisteren bent?” Ik zei toen tegen hem: “Blijf staan waar je nu bent, kan jij nu aan mij een FM-zender op de radio laten horen?”. Dat lukte hem niet moest hij toegeven, terwijl hij met z’n telefoon moeiteloos en zonder ruis meteen kon luisteren naar bijvoorbeeld Traffic Radio.
Feitelijk is het nog slechts een mindset die voor de doorbraak moet zorgen, want na jarenlang FM-gebruik kost het gewoon even tijd om radioluisteraars te laten afkicken van de ouderwetse ruis en de telkens zoekende RDS. Met de komst van de haast oneindige databundels en de EU gelijkschakeling per juni van het vorige jaar,zijn de online luistermogelijkheden haast eindeloos geworden, maar dat betekent nog niet dat wij er al zijn. Adverteerders, luisteraars, mediabureaus, allemaal moeten zij de voordelen van online gaan onderkennen, want online kent haast zo goed als geen begrenzingen, dus als men het over “bereik” wil hebben, dan wordt de keuze voor online een steeds makkelijkere.
Zelf kom ik regelmatig in Spanje en het is zo leuk om te zien dat de grote groep senioren, die daar van hun oude dag geniet, dagelijks luistert naar bijvoorbeeld Radio 5. Als zelfs onze (groot)ouders dit hebben kunnen vinden en alle datarestricties zijn door de telecomproviders weggenomen, dan is het succes van online slechts een kwestie van tijd.
“Podcasts zijn de perfecte manier om in de media te gaan inzoomen naar een specifiek onderwerp”
Ook Podcasting lijkt nu echt door te breken. Waarom worden podcasts nu door het grote publiek omarmd?
Podcasts -overigens een Nederlandse uitvinding met hulde aan Adam Curry- zijn de perfecte manier om in de media te gaan inzoomen naar een specifiek onderwerp, of een radiopersoonlijkheid waar je persoonlijk meer in geïnteresseerd bent. Of het een groot publiek gaat omarmen durf ik niet te zeggen, maar het heeft wel een specifieke toegevoegde waarde.
Door Youtube zijn er op videogebied nieuwe tieneridolen ontstaan, waaronder Enzo Knol, Monica Geuze en Anna Nooshin. Waarom zien we eenzelfde tendens (nog) niet bij online radio dj’s?
Omdat veel radiostations en jocks nog steeds vinden dat de bijdrage van de jock begint en ophoudt op het moment van hun tijdslot op de radio.
In 2005 startte ik met Koert Walraven en Erik-Jan Rosendahl het nachtprogramma MiddenInDeNachtRick. We beseften ons toen terdege dat door het tijdstip van onze uitzending het luisterpotentieel te marginaal zou kunnen zijn. Ik heb toen besloten om op al onze werkzaamheden, tot zelfs onze rit naar de studio, camera’s te zetten. Zo begon MIDNR al in het begin van de middag, waardoor wij samen met de luisteraar (en kijker) toewerkten naar de feitelijke uitzending even na middernacht. Er zijn momenten geweest dat ons slapen werd gestreamd en serieus er waren toen zelfs kijkers. Toen al wilde ik een hechte community creëren, terwijl de middelen op dat moment nog veel beperkter waren.
Het leuke van die tijd was dat Koert, Erik-jan en zelfs ik als gevorderde veertiger de helden van hele jonge luisteraars werden. We werden niet op onze geboortedatum afgerekend, maar beoordeeld om onze unieke content, zodanig dat nu veel mid-twintigers mij aanspreken omdat wij met MIDNR vele schooljaren en examens desastreus hebben laten voorlopen, maar dat zij het er graag voor over hebben gehad. Eigenlijk waren wij toen al de gevierde YouTubers, nog voordat het een begrip was in Nederland.
In de radiowereld word je als voorloper gezien, die durft te experimenteren met nieuwe vormen van radio. Wat zijn de nieuwe trends op gebied van radio?
Mij wordt vaak die eer gegeven een voorloper te zijn, maar daar ben ik mij niet zo van bewust en vooralsnog betaalt het niet mijn hypotheek. Feitelijk ben ik gewoon een praktisch, maar wel bevlogen ingestelde radiomaker die “on the flow” kansen en mogelijkheden ziet en hierop acteert. Dat zorgt er dan ook weer voor dat ik soms het predicaat “lastig” krijg, maar ik denk dat het eerder is omdat ik met vragen en vergezichten kom die zendermanagers misschien nog wat te voorbarig vinden en dat ik dan altijd weer naar een mogelijkheid zoek om deze alsnog uit te voeren.
Wat zou de trend moeten worden? Ik denk dat het bouwen van een community essentieel is. Zorg dat je niet inwisselbaar bent, dat je de luisteraar boeit, zelfs ruim voor en na jouw programma. Bij de show van Mattie en Wietze heb ik hier destijds wel wat mooie elementen van teruggevonden.
Ik begrijp het respect voor de zendermanagers, maar soms moet je als jock het aandurven om hen te laten zien wat je bedoelt, om zelfs even tegen de stroom in te durven roeien. Het is jouw programma en daar word je uiteindelijk ook op afgerekend. Toen ik mijn ochtendshow had wilde ik op een goed moment mijn gezin, dat aan de ontbijttafel zat, zelfs betrekken bij het programma, hoe tof is zo’n verbreding, zowel als radiomaker, maar ook als luisteraar. Het klinkt misschien raar, maar het werd mij uiteindelijk ook niet toegestaan en ik heb hierin moeten berusten, want uiteindelijk ben ik ook maar een mens, die dan toch weer zijn radiobazen wilde behagen.
Moraal van het verhaal: kom uit je comfortzone en je zult zien dat jij zelf je eigen trends creëert.
1 Trackback / Pingback