Voormalig DWDD-hoofdredacteur Dieuwke Wynia heeft in haar column teruggeblikt op haar jarenlange samenwerking met Matthijs van Nieuwkerk. In het persoonlijke relaas beschrijft zij hoe Van Nieuwkerk uitgroeide tot de meest invloedrijke man op de Nederlandse televisie, maar ook hoe zijn perfectionisme, grilligheid en ‘vervorming van de werkelijkheid’ het redactionele werk jarenlang onder druk zetten.
DWDD maakte in vijftien jaar tijd bijna 2500 uitzendingen. Wynia noemt het een prestatie van formaat, maar ook een periode waarin de presentator steeds moeilijker benaderbaar werd. Ze vergelijkt zijn invloed met het zogeheten “reality distortion field”, een term uit de biografie van Steve Jobs, waarmee Van Nieuwkerk in haar ogen zijn eigen waarheid creëerde – en die ook van anderen.
Wynia beschrijft hoe haar lunches met Van Nieuwkerk in hotel The Dylan dienden als cruciale overlegmomenten. Hoewel inspirerend en creatief, kon de presentator onvoorspelbaar en dominant zijn. “Hij accepteerde het niet als de werkelijkheid minder krachtig was dan in zijn hoofd,” schrijft Wynia. Onder druk van zijn overtuigingskracht paste de redactie zich vaak aan, zelfs als afspraken al vastlagen.
Ook interne waarschuwingen over Van Nieuwkerks gedrag haalden weinig uit. Wynia blikt terug op gesprekken met personeelszaken waarin haar zorgen werden afgedaan met de oproep om vooral ‘aan zijn zijde te blijven staan’. Het systeem beschermde volgens haar de presentator, en maakte kritiek praktisch onmogelijk.
Wynia: “De privileges die Matthijs kreeg, hielden zijn gedrag in stand. Hij werd gezien als de beste programmamaker van Nederland en DWDD als het beste programma, waar andere belangen ondergeschikt aan waren.””
De column sluit af met een wrange conclusie: hoezeer Wynia ook probeerde de redactie te beschermen met meer structuur, coaching en uitbreiding – het systeem was sterker dan welke oplossing ook. De analyse sluit aan op eerdere conclusies van de Commissie Van Rijn, die stelde dat structurele signalen over grensoverschrijdend gedrag bij DWDD niet tot actie van bovenaf leidden.
De column maakt deel uit van Wynia’s nieuwsbrief op Substack die wekelijks verschijnt.
In mijn streven naar perfectie, en beïnvloed door de immense druk die Matthijs uitoefende, overschreed ik soms ook zelf grenzen in de omgang met de redactie.
Altijd overschreed ze de grenzen naar de reactie maar, nooit andersom naar Matthijs. Waarom heb ik nog in geen enkel stuk van haar gelezen dat ze tegen hem uit is gevallen en dat het op moet houden met het gedrag van hem. Als hij zo’n monster was zoals je hem nu afschildert dan had je op een andere manier daar iets tegen moeten doen. Echter genoot je er van dichtbij hem te zijn, genoot je van de macht en het afzeiken van mensen op een redactie.
Wat bezielt een land om een met belastinggeld betaalde publieke omroep te gebruiken als speeltuin voor sterren? In plaats van dienstbaar te zijn aan de samenleving, kopieert de NPO het commerciële model—maar dan zonder de bijbehorende checks and balances.
Het gevolg? Een verziekt systeem waarin iemand als Matthijs van Nieuwkerk jarenlang onantastbaar bleef, ondanks grensoverschrijdend gedrag. Niet ondanks de publieke omroep, maar dankzij het systeem daarbinnen—een systeem waarin kritiek werd weggewuifd, signalen werden genegeerd, en medewerkers zich maar moesten voegen naar het “creatieve genie”.
Het is juist de publieke omroep, met haar zelfgecreëerde heldenverering en verlammende structuur, die dit mogelijk maakte.
Maak van de publieke omroep geen eindstation voor egomanen, maar een stageplek waar jonge makers kunnen leren wat het betekent om voor de samenleving te werken. Wie zijn naam in lichten wil? Die mag dat waarmaken op eigen risico – bij RTL of Talpa.
Zolang we publieke middelen gebruiken om commerciële fantasieën na te spelen, blijft de omroep een publieke schande.
Er wordt nog weleens gedaan alsof DWDD een cultureel baken was. Een monument van de Nederlandse televisie. Maar laten we eerlijk zijn: DWDD was de TikTok van zijn tijd. Snel, vluchtig, oppervlakkig. Korte segmentjes over ditjes en datjes van de dag. Een flitsende vorm verpakte een lege kern. Snack-tv voor volwassenen. Gemaakt voor de massa. Altijd haast, altijd meningen, altijd dezelfde tafeldames en huisvrienden die zogenaamd het land vertegenwoordigden. Wat bleef er hangen, behalve een paar ingestudeerde one-liners? DWDD was niet onmisbaar, het was volkomen misbaar. Het voegde nauwelijks iets toe aan het publieke debat, laat staan aan de publieke omroep.
Ze geeft haar kant van haar versie weer en die klopt niet dat weten we nu al ….
Ik vraag me steeds af…hoe zou het voor mw.Wynia zijn geweest wanneer iemand uit haar DWDD tijd zo gedetailleerd zou verhalen over de gang van zaken op de redactie met groot, gedetailleerd uitgelicht haar functioneren incluis hele citaten uit oude mailcorrespondentie.Ik vind dit ongebreiteld verhalen vanuit slechts 1 persoon niet bepaald groots, krachtig,functioneel of chique.
En ook..Als lezer denk ik niet..wauw wat een inkijk achter de schermen. Nee, het geeft me nog steeds het idee dat hier een eigen straat schoongboend moet worden. Als het allemaal zolastig en verschrikkelijk was in de samenwerking, wat maakte dan dat mw. Wynia besloot na haar vertrek bij DWDD nog een boekenprogramma te maken met MvN? Kortom de poging om met heeeeeel veel woorden en verpakking zichzelf een beetje uit de boe-hoek te houden is niet echt gelukt.
Snap niet dat iedereen die man de hand boven het hoofd bleef houden
Ook al had Mathijs 5000 uitzendingen gemaakt…hij moet net als iedereen ook gewoon naar de wc
Doe normaal zeg
Het verslag van de ervaringen van Dieuwke lees ik met veel belangstelling. Het is geloofwaardig en eerlijk zo komt het op mij over. Eerlijk omdat ze bekend bang te zijn voor het onvoorspelbaar gedrag van Matthijs. Knap hoe ze haar ervaringen beschrijft.
Natuurlijk vind je dat, Dieuwke (wij van WC Eend). Probleem is alleen dat ik er nul komma niks aan zelfreflectie in teruglees. Natuurlijk wel de regelmatige “ik geef toe dat ik mij hier ook niet heilig in mag verklaren, maarrrrr…”-verantwoording. Dat ze er zogenaamd in werd meegetrokken. Werkdruk. Ach ach ach. Dat had ze ook allemaal in het Volkskrant-onderzoek kunnen aankaarten. Heeft ze niet gedaan, want ze wist dat ze zelf schuldig was aan de meest giftige sfeer op die werkplek.
Knap zeker . Hoe ze na jaren hem de grond in trapt na eerst goed verdiend te hebben aan hem en het succes van DWDD , ach ze is een naar mens dat blijkt nu heel duidelijk . Eigenlijk nog veel erger dan Mathijs was in haar beleving althans …
Het is het vermelden waard dat ze na een paar columns de mogelijkheid tot reactie op haar site uitzette. Deze vrouw is dus al een half jaar elke vrijdag hierover aan het schrijven. Laat je als platform niet verleiden erover te schrijven – het is die aandacht echt niet waard. Gebrabbel van een megalomane “Ik stond erbij en keek ernaar maar ik zag niks”-slachtofferrolkruiper.
Personeelszaken zei haar vooral aan zijn zijde te blijven staan?
Gaat Personeelszaken daarover? Anyway… het enige positieve uit haar analyse is dat je er van kan leren. Maak van een presentator geen heilige.
Mevrouw mag trouwens blij zijn nooit voor Willem Ruis te hebben gewerkt. Die “vakman” kreeg het voor elkaar bijna de Vara failliet te laten gaan. Was dat om Willem of om “dronken” Marcel van Dam?
Mocht u zich vervelen… genoeg hierover op het net te vinden denk ik.
Stel dat Matthijs van Nieuwkerk nu eens NIET was geweest zoals iedereen over hem spreekt, zou DWDD dan ook zo goed zijn geweest?
Misschien was het zelfs beterder.
Het feit dat veel tv-makers uit een bepaalde hoek DDWD zo op hebben gehemeld als een soort goden-tv maakt het dat een Matthijs zich ook zo is gaan gedragen. Het belangrijkste tv-programma??? Wie vindt of vond dat? Ik denk dat heel veel mensen het oneens waren want de kritiek op het programma mogen we ook niet vergeten. Veel dezelfde (tafel)gasten, promopraatjes. Een publieke variant van RTL-boulevard want er werd genoeg gepromoot, of zijn we dat vergeten.
Deze mevrouw laat weer ééns zien dat een stuk zelfreflectie onbekend is in de tv-wereld, want wat was haar rol? Hoe ging zij om met de redactie? Wat deed zij precies met het gedrag van Mathijs? Vind zij zelf ook dat DWDD zo belangrijk was?
Mensen, het is maar een tv-programma! Er worden geen levens gered, enkel ego’s gestreeld.
Mathijs vernederde en misbruikte stagieres en behandelde ze als vuil.