De tijd tikt. Terwijl generatieve AI de wereld overspoelt met honderd keer zoveel content als vandaag. Wat vroeger maanden kostte, wordt nu in dagen gemaakt. Beeld, geluid en tekst stromen onafgebroken onze schermen op via YouTube, TikTok, streamingdiensten en socials. De vraag is niet langer wat er te zien is, maar waarom iemand het nog kijkt. En tegelijkertijd vergadert de nationale publieke omroep over zichzelf.
Juist nu zal de publieke omroep koers moeten zetten. Richting moeten geven in een wereld waar aandacht schaarser is dan aanbod. Voor een organisatie die draait op belastinggeld is dat geen luxe — het is overleven.
Kijk naar de concurrentie. RTL Nederland en moederbedrijf DPG Media investeren groots in AI. Nieuwsproductie geautomatiseerd. Streaming gepersonaliseerd. Algoritmes die precies weten wat kijkers vasthoudt. Daar dendert de trein. En de NPO? Die blijft steken in een bestuurlijke stoelendans. Iedere verloren maand vergroot de technologische achterstand.
Maar technologie is maar de helft van het verhaal. Zonder gezonde werkcultuur wordt elke strategie een papieren tijger. De NPO weet dat maar al te goed: jarenlang onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag, ingrepen van de Raad van Toezicht, en een managementlaag bij de onderliggende omroepen die vooral zichzelf in stand houdt. De lessen lijken maar niet te beklijven — recent moest er ook bij Jan Slagter weer worden ingegrepen. In zo’n klimaat sterft innovatie langzaam en geruisloos.
Daarom lijkt het tijd voor een radicale stap: een tweekoppig bestuur. Geen alleskunner aan de top, maar twee zwaargewichten met elk hun eigen domein. Eén voor strategie en technologie: iemand die het AI-tijdperk kan vertalen naar standaarden en platforms die creativiteit én democratische waarden beschermen. En één voor cultuur en integriteit: iemand die duurzame werkrelaties ziet als een strategische voorwaarde, niet als een HR-hobby.
Probeer niet, zoals eerder, beide rollen in één persoon te proppen. Dat recept is keer op keer mislukt. Het AI-tijdperk vraagt om focus én samenwerking aan de top. Alleen een publieke omroep die zijn technologie scherp houdt én zijn mensen serieus neemt, kan voorkomen dat hij een echo van zijn eigen verleden wordt.
Wie dan? Voor technologische visie is er iemand als Ezra Eeman, directeur strategie en innovatie van de NPO en internationaal erkend als visionair: in staat AI te vertalen naar publieke meerwaarde, met een open AI-toolkit voor makers en algoritmes die diversiteit bevorderen in plaats van monocultuur. En voor een gezonde werkcultuur iemand als Jolanda Sappelli, CHRO van a.s.r., die duurzaamheid in werkgeverschap ziet als strategische noodzaak.
Kies nu voor twee kapiteins: één die de technologische koers inzet en één die de cultuur gezond maakt en houdt. Alleen zo wordt de NPO relevant én integer in het AI-tijdperk.
Misschien eerst maar eens een stapje terug en nadenken op wat men wil focussen? En dan pas hoe je die content het beste kan delen? En ook hoe men dan een gereedschap als ai wil gebruiken? Misschien wel niet, ook een optie, betrouwbaar nieuws door mensen gemaakt en gecheckt. Tip voor nieuwscheckers.. junkiepedia om fake news te tracen naar de bron.
Interessant, en het is ook te gebruiken als je geen betalende member wilt worden? Dat was me niet helemaal duidelijk.