Wilbert Mutsaers is sinds 2009 zendermanager van NPO 3FM, NPO Radio 6 Soul & Jazz en FunX. Hiervoor werkte hij bij Mojo Concerts/Live Nation, Sony Music en Universal Music.
Spreekbuis.nl sprak uitgebreid met Mutsaers over -soms moeilijke- beleidskeuzes voor 3FM, FunX, Radio6 en KX Radio. Maar ook over de noodzakelijke samenwerking met NPO3, de relevantie van luistercijfers en uiteraard over het vertrek van een aantal bekende DJ’s bij 3FM.
Suzanne Kunzeler, netmanager NPO3 zei in een interview op Spreekbuis.nl op zoek te zijn naar het gouden ei in de samenwerking met 3FM. Op welke manier ben je betrokken bij deze zoektocht?
“Veel, we moeten het samen doen en doen het ook samen. In de afgelopen jaren is al veel gebeurd tussen 3FM en NPO3, zoals gezamenlijke festivaluitzendingen en muziekuitzendingen op zaterdagavond. We hebben ook samen het programma De Beste Singer-Songwriter opgezet.”
Toch zat het gouden ei er niet tussen?
“Ik denk dat we de samenwerking in bredere zin moeten zien, dan alleen de zoektocht naar een gouden ei. We gaan ook online kijken naar hoe de samenwerking kan worden verbeterd. Ik vind overigens dat De Beste Singer-Songerwriter wel een soort gouden ei is. We zouden graag, binnen de samenwerking, daarnaast een wekelijks popmuziekprogramma willen.”
‘ Ik vind overigens dat De Beste Singer-Songerwriter wel een soort gouden ei is’
Suzanne Kunzeler zei over Toppop3 dat dit programma ‘toch niet het gevoel gaf’ waarna ze op zoek was.
“Het was in zichzelf goed dat Toppop3 er was, voorheen was er namelijk niks. Ook mijn wens is het om een meer identity achtig popmuziek programma te maken, met iets minder chartsgevoel, maar meer nieuwe muziek en aandacht voor festivals. We werken nu aan een pilot voor zo’n nieuw programma.”
Wat was jouw grootste bezwaar over Toppop3?
“Het tijdstip (zaterdagavond, primetime) was misschien niet zo makkelijk, het programma was geprogrammeerd tegenover alle grote programma’s. Artiesten bleken ook moeilijk beschikbaar. Het programma moest daarom ook van te voren worden opgenomen.
Net als Suzanne kies ik ook liever voor een liveprogramma. En het budget van Toppop was relatief laag, dat beperkte wel de ambities.”
Waardoor kan het de volgende keer wel slagen?
“Het publiek is er, de inhoud is er en ik denk dat we de juiste mogelijkheden hebben van presentatoren die het zouden kunnen doen. Ik denk dat we hierin ook extra energie moeten steken om het goed te maken. We willen graag snel beginnen, maar niets overhaast doen.”
Vind je het wel essentieel dat er een nieuw muziekprogramma komt?
“Ja absoluut, voor de uitstraling van de publieke omroep als geheel en de rol die 3FM maar ook NPO3 in de muziekwereld heeft. Naast onze activiteiten op radio en online zou er ook een 3FM component moeten zijn op televisie.”
Er lijkt een soort synergie tussen NPO Radio 2 en 3FM te ontstaan? Rob Stenders en Paul Rabbering zitten op 2 en 3, Bart Arens is verhuisd van 3 naar 2.
“Rob Stenders maakte zes jaar geleden ook al een programma op Radio 2. Hij is een radio icoon. Ik ben trots dat hij op 3FM radioprogramma’s maakt, maar het is ook wel logisch dat hij een keer – bij voorkeur – naar Radio 2 gaat.”
Wat is de toekomst van KX Radio ‘het piratenstation van 3FM’, dat door Rob Stenders is bedacht? Vind je het belangrijk dat het blijft bestaan?
“(lacht) KX is geen piratenstation, het is een deel van 3FM. KX draait op 0,8 fte en de rest op vrijwilligers en liefde voor muziek. Het station heeft, net als FunX, voor mij een persoonlijke voorkeur. Het is belangrijk dat KX er is als kweekschool van nieuw talent voor 3FM. Het is formatloos en ik vind het een voorbeeld waar je als DJ vlieguren kunt maken. Recent zijn drie uitermate talentvolle DJ’s doorgestroomd naar 3FM; Sander Hoogendoorn, Frank van der Lende en Herman Hoffman. Er zijn weinig kosten gemoeid met KX en we hebben het goed geregeld met het ministerie van OCW.”
Na het interview werd bekend dat BNN-dj Frank van der Lende vanaf 1 juni te horen is in de nieuwe middagshow op radiozender 3FM. De dj volgt daarmee de vertrekkende Coen Swijnenberg en Sander Lantinga op, die naar 538 vertrekken.
‘We moeten bij 3FM niet alleen maar kijken naar wat er om ons heen gebeurt en het station alleen afrekenen op een luistercijfer’
Ben jij in Hilversum een van de weinige die niet zo hecht aan luistercijfers? Recent zei je in Mediazaken bij BNR (3 maart) dat dit niet je ‘doelstelling’ is.
“Vooropgesteld dat ik natuurlijk blij ben met de zeer goede luistercijfers van 3FM van de afgelopen 5 jaar, maar als je alleen maar gaat sturen aan de hand van de ‘dagkoersen van luistercijfers’ of je afhankelijk gaat maken van deze cijfers, dan werkt het niet, daar zijn we ook niet voor als 3FM bovendien. Er zijn in Nederland bijna zes radiostations die allemaal rond de 9/10% zitten en dus ongeveer allemaal even groot zijn. Toen ik zes jaar geleden bij 3FM begon zei men dat 8% het glazen platfond van 3FM was. Toen ik bij MOJO en Universal werkte wist ik dat we sowieso bij 3FM moesten zijn wanneer we iets nieuws wilden doen, hierbij kwam het marktaandeel van 3FM op de tweede plaats. Ik wil de luistercijfers wel weten, want meten is weten. We moeten bij 3FM niet alleen maar kijken naar wat er om ons heen gebeurt en het station alleen afrekenen op een luistercijfer.”
Je kiest liever voor de relevantie van 3FM?
“Ja, doe je als 3FM iets dat relevant is. Daar gaat het mij om.”
Over het mogelijk verdwijnen van Radio6: ‘Je mag het best weten, ik heb het er al weken moeilijk mee dat het in de huidige vorm waarschijnlijk stopt.’
Heeft Leo Blokhuis gelijk wanneer hij, in De Volkskrant van 5 maart, het ‘een enorme verschraling is in het muziekaanbod van de publieke omroep’ noemt dat NPO Radio 6 verdwijnt?
“Tja, ik heb dit bericht geretweet. Als het verhaal van Radio 6 stopt klopt, en we gaan er niets meer mee doen dan zou dat absoluut een verschraling zijn maar we gaan natuurlijk niet geheel stoppen met soul & jazz muziek, we onderzoeken nu andere mogelijkheden. We hebben er jarenlang er zoveel tijd, energie en liefde voor muziek ingestoken om de zender inhoudelijk op te bouwen. De lichte muziek, soul en jazz staat in Nederland op een hoog niveau en heeft een klein platform. Er zijn maar weinig crossover mogelijkheden met 3FM EN FunX. Je mag het best weten, ik heb het er al weken moeilijk mee dat het in de huidige vorm waarschijnlijk stopt. We zijn natuurlijk aan het nadenken hoe we de genres op een andere manier een plek kunnen geven.”
Is een themakanaal onder Radio 2 een optie?
“Bijvoorbeeld. Het is niet verloren”
‘In de afgelopen jaren heeft de NPO de noodzaak gezien van 3FM. Op de momenten dat het er op aankwam heb ik de financiering gevonden en gekregen, wat niet per se logisch is omdat de kassa inderdaad minder vol is.’
3FM bestaat in oktober 50 jaar. Op welke manier staat 3FM hierbij stil?
“Het is een mooi gegeven maar we gaan er niet al te lang bij stil staan, stil staan is sowieso niets voor 3FM. Er verschijnt een boek, er wordt een televisie documentaire gemaakt, we zijn in gesprek over een mogelijk een tentoonstelling en waarschijnlijk komt er een thema avond op NPO3. Het is ook de bedoeling dat 3FM een week in het teken staat van het 50-jarig bestaan, hierdoor zal de 90’s Request in het najaar komen te vervallen.”
Gaan voormalige DJ’s presenteren?
“We moeten niet doen alsof vroeger alles beter was. Het is moeilijk voor een jongerenzender om te vieren dat het 50 jaar bestaat. Maar ik vind het wel een mijlpaal. Er is bijna geen bekende DJ die hier niet heeft gewerkt.”
Sander en Coen gaan weg én Gerard Ekdom.
“Coen en Sander gaan nu weg, dat is jammer maar ook een kans. Deze plek ga ik invullen met mensen die hier al werken. Op andere plekken in de programmering gaan ook dingen veranderen. Het vertrek van Gerard naar Radio 2 past in de overal strategie die we aan het uitrollen zijn voor zowel 3FM als Radio2. Deze strategie is kort door de bocht samen te vatten als de vernieuwing/verjonging van Radio 2 en ruimte voor laten doorstromen opgeleid DJ talent op 3FM.”
Verloochen je jezelf en je crew wanneer je iemand, voor de plek van Coen en Sander, van buiten 3FM zou vragen?
“Ja!”
Is het een aderlating voor 3FM dat Coen en Sander naar 538 vertrekken?
“Het is jammer maar ook niet raar. Ik heb niet gezegd: ‘Ga van de zender af’. Ik vind dat ze tot aan hun vertrek hun programma’s moeten kunnen blijven maken. Coen en Sander zijn hier super geliefd. Ze hebben hier jarenlang fantastisch gewerkt en verdienen een schitterend afscheid, in goede harmonie, net zoals Gerard Ekdom. De luisteraar zal straks even moeten wennen, maar als je te lang alles hetzelfde houdt, ook de succesnummers, dan sta je stil en dat willen we niet. Ik geloof wel in het organisch veranderen van dingen. We doen het gewoon. Dit vertrek is ook weer een manier om onszelf in een positie te brengen om…”
Weer opnieuw relevant te willen zijn?
“Ja, precies!”
Over FunX
Het bereikcijfer van FunX is 14% onder jongeren tussen de 15-34 jaar in de vier grote steden.
“Dat is, ten opzichte van landelijke cijfers, vrij hoog. Ook binnen de streamingcijfers van de NPO scoort FunX hoog. De zender bereikt precies de groep jongeren die we eigenlijk met 3FM niet zo goed bereiken en met televisie minder goed bereiken. Met het publiek van FunX moeten we als publiek omroep nog meer willen, vind ik. Dat kan onder meer via lifestyle, muziek, festivals en evenementen. FunX is in de afgelopen twee jaar heel zichtbaar geweest op festivals zoals Appelsap, Encore, Latin Village en bij vele grote en kleinere concerten.”
Is FunX gegroeid tegen alle verwachtingen in?
“Ja, iets meer dan twee jaar geleden hebben we, op het moment dat bij de publieke omroep de eerste bezuinigingsronde van start ging, toch een extra inspanning gedaan om FunX overeind te houden, anders was het hoogstwaarschijnlijk omgevallen. Binnen de Raad van Bestuur en Ondernemingsraad was er bij iedereen begrip voor deze stap omdat FunX staat waarvoor de publieke omroep zou moeten staan.”
Welke rol zou FunX en de doelgroep van deze zender kunnen spelen in het binnenhalen van jongeren bij de publieke omroep?
“Als wij jongeren beter willen en blijven bereiken, ook binnen het nieuwe mediagedrag dat razendsnel veranderd, is radio als online component erg geschikt. Ik hoop dat we op TV, met het idee van FunX, ook wat kunnen gaan doen. Het is belangrijk dat we, vanwege het nieuwe mediagebruik, onze platforms en content goed moeten gaan verbinden. Hierdoor is het logisch dat we niet meer alleen vanuit een radioprogramma of televisieprogramma moeten denken. Op dit moment wordt de radio vaak nog gebruikt om een televisieprogramma te promoten. Intern zeg ik
regelmatig: ‘Denk van online naar timeline. Zorg dus dat we beter in de timelines van jongeren terecht kunnen komen.”
‘Doorgeefluik? Het is juist onze taak om nieuwe muziek te laten horen. Het zou pas erg zijn wanneer we alleen platen draaien die iedereen al draait en toch al een succes zijn. Wat heb je daar aan?’
Welke ambities op 3FM heb je niet kunnen waarmaken door de bezuinigingen? Je wilt graag dingen met 3FM doen die relevant zijn. Ben je door de bezuinigingen geremd geraakt om minder relevanter te kunnen zijn?
“Dat denk ik niet. In de afgelopen jaren heeft de NPO de noodzaak gezien van 3FM. Op de momenten dat het er op aankwam heb ik de financiering gevonden en gekregen, wat niet per se logisch is omdat de kassa inderdaad minder vol is. Ik heb wel geprobeerd om niet op het veilige te blijven zitten en te blijven doen wat we al deden. Ik wil juist graag de uitdaging zoeken, maar wil ook de scherpe keuzes maken.”
Noem er eens één.
“Ik kan een paar noemen. Ik heb heel erg ingezet op online. Maar ik wilde ook meer livemuziek op 3FM en heb daarom meer geïnvesteerd in onze aanwezigheid op festivals. Verder heb ik ook de keuze gemaakt voor een nieuw muziekbeleid, deze is verlegd naar meer aandacht en steun voor nieuw Nederlands en internationaal talent.”
Hoe voorkom je dat 3FM een commercieel doorgeefluik wordt van de platenindustrie?
“Doorgeefluik? Het is juist onze taak om nieuwe muziek te laten horen. Het zou pas erg zijn wanneer we alleen platen draaien die iedereen al draait en toch al een succes zijn. Wat heb je daar aan? Maar wij moeten niet claimen dat het succes van bijvoorbeeld Kensington, Caro Emerald, Typhoon, Jett Rebel, Dotan en Chefs Special door ons komt. Artiesten ontdekken zichzelf, 3FM biedt ze een podium. Als wij dit niet doen, wie doet dat dan wel?”
Vind je het een publieke taak dat 3FM een eigen festival zou organiseren?
“Nee, daar zijn we niet voor. 3FM is voor de muziekwereld belangrijk omdat zij weten dat het vaak hier begint. Wij zetten op onze playlist heel veel nieuwe platen.”
Staatssecretaris Sander Dekker was recent (11 februari, red.) te gast bij 3FM. Hoe leg je aan hem de relevantie uit van 3FM?
“Dat hoef ik hem niet uit te leggen, dat weet hij. (lacht)”
Toch wordt de radio (bijna) niet genoemd in zijn mediabrief. Weet je bijvoorbeeld de richting voor de toekomst van 3FM?
“Dat is inderdaad wel opvallend. Voor radio is de toekomst zichtbaar, bijvoorbeeld met het succes van Spotify, Deezer en andere streamingdiensten. De Raad voor Cultuur schreef in haar rapport De tijd staat open (PDF), dat voor een groot deel is overgenomen door de staatssecretaris, ‘3FM werkt in grote lijnen zoals de commissie dat voor ogen ziet. Een zendermanager met een duidelijke visie op wat hij met zijn zender wil, hoe hij de publieke taak vertaalt voor jongere muziekluisteraars en onderscheidend is’. Wat Sander Dekker van ons vind is voor mij dus niet onduidelijk.”
Geef als eerste een reactie